Category: Ζωή και Θάνατος Πίσω απ’ τα Σίδερα στις Φυλακές Όλου του Κόσμου

Γενάρης-Απρίλης 2012

Τη νύχτα της 14ης Φλεβάρη ξεσπάει πυρκαγιά στην 'αγροτική φυλακή Κομαγιάγουα' στις Ονδούρες. Μια παμπάλαια εγκατάσταση συνολικής χωρητικότητας 400 ατόμων, χωρισμένη σε 12 μέρη σαν στρατώνας, όπου οι 856 στοιβαγμένοι κρατούμενοι καλλιεργούσαν καλαμπόκι για λογαριασμό της μαφίας του κρατικού μηχανισμού. Υπόδικοι, οι περισσότεροι, κάποιοι εξ' αυτών μονάχα λόγω των τατουάζ που έχουν πάνω στο σώμα τους, τα οποία τους καθιστούν ύποπτους για συμμετοχή σε συμμορίες. Οι αρχές απέδωσαν τη φωτιά σε κάποιο βραχυκύκλωμα, ανώνυμες μαρτυρίες φυλακισμένων, ωστόσο, μιλάνε για οργανωμένο σχέδιο σφαγής. Οι 12 δεσμοφύλακες της βάρδιας εμποδίζουν για μισή ώρα τους πυροσβέστες να μπουν μέσα στη φυλακή ενώ παράλληλα πυροβολούν στον αέρα και αφήνουν τους θαλάμους κλειδωμένους, αιτιολογώντας τη στάση τους με το επιχείρημα πως νόμιζαν, αρχικά, ότι πρόκειται για εξέγερση κρατουμένων. Οι πυροσβέστες δηλώνουν επίσης πως 'δε μπορούσαμε να κάνουμε κάτι ουσιαστικό γιατί δε βρίσκαμε ούτε τα κλειδιά των θαλάμων, ούτε τους δεσμοφύλακες που τα κρατούσαν'. Οι φλόγες τυλίγουν ταχύτατα μεγάλο μέρος της φυλακής. Αρκετοί κρατούμενοι σκαρφαλώνουν στους τοίχους και προσπαθούν να δραπετεύσουν ανοίγοντας την αλουμινένια οροφή. Ελάχιστοι τα καταφέρνουν, οι περισσότεροι βρίσκουν τραγικό θάνατο κολλημένοι πάνω στο μέταλλο. Κάποιοι άλλοι καταφεύγουν στην απελπισία τους προς τα ντους αλλά καίγονται όλοι στοιβαγμένοι ο ένας πάνω στον άλλο σε σημείο που να μην αναγνωρίζονται οι σωροί τους. Ο απολογισμός τρομερός: 360 άνθρωποι νεκροί, πολλοί τραυματίες, η φονικότερη καταγεγραμμένη πυρκαγιά σε φυλακή, παγκοσμίως. Ανάμεσα στους νεκρούς, σύζυγοι κρατουμένων που βρίσκονταν για επισκεπτήριο.

Είναι η 4η πυρκαγιά σε φυλακή στις Ονδούρες που αφήνει πάνω από 70 νεκρούς από το 1994 και η πολλοστή σε φυλακές της Κεντρικής και Νότιας Αμερικής με τέτοια αποτελέσματα τα τελευταία χρόνια [όπως αυτή στο San Miguel στη Χιλή πριν 1,5 χρόνο για την οποία γράφαμε στο τεύχος 6]. "Η υφιστάμενη αποσύνθεση στα κρατικά σώματα ασφαλείας, η λεηλασία των οπλοστασίων, το λαθρεμπόριο όπλων από τις ΗΠΑ, η στρατιωτικοποίηση των καρτέλ ναρκωτικών, οι ανεξέλεγκτες συμμορίες («μάρας», παιδιά του νεοφιλελευθερισμού) συνθέτουν αυτό το κοκτέιλ βίας, που συνθλίβει το λαό της Ονδούρας" αναφέρει σε ανακοίνωσή της με αφορμή το συμβάν η 'Ονδουριανή Μαύρη Αδερφική Οργάνωση' (OFRANEH)¹. Οι άνθρωποι που κατοικούν στις Ονδούρες, το Ελ Σαλβαδόρ, τη Νικαράγουα, τη Γουατεμάλα, τη Μπελίς, εκείνο το κομμάτι γης δηλαδή που ενώνει τη Βόρεια με τη Νότια Αμερική, είχαν την 'τύχη' να θεωρείται ο τόπος τους ως η 'πίσω αυλή' των πανίσχυρων ΗΠΑ. Δεκάδες πραξικοπήματα, καθεστώτα μαριονέτες, εκμετάλλευση μεσαιωνικού τύπου στις μπανανοφυτείες², κρατικές/παρα-κρατικές και κάθε είδους μαφίες³, τόσο σκληρές που θα έκαναν τις ντόπιες εδώ να 'ντραπούν', έχουν υπάρξει τα βασικά εργαλεία με τα οποία η υπερδύναμη έχει εξασφαλίσει τόσα χρόνια τη λεηλασία των εδαφών και των ζωών αυτών των ανθρώπων, σε συνεργασία φυσικά με τους εκάστοτε στρατιωτικούς της κάθε χώρας κι αυτούς που δε διστάζουν να παίξουν τα πειθήνια σκυλιά των ισχυρών με αντάλλαγμα ένα ξεροκόμματο. Η τωρινή κυβέρνηση του εθνικιστή Πορφίριο Λόμπο είναι ουσιαστικός καρπός του τελευταίου πραξικοπήματος που συνέβη στις Ονδούρες το 2009 εναντίον του εκλεγμένου Σελάγια, ο οποίος ηγείτο κυβέρνησης αριστερού συνασπισμού.
Λίγες βδομάδες αργότερα, σημειώθηκε και νέα πυρκαγιά στη φυλακή Σαν Πέδρο Σούλα της Ονδούρας με 13 κρατούμενους νεκρούς. Οι συνθήκες κράτησης στις φυλακές όλου του πλανήτη, είναι ως γνωστόν αισχρές, σχεδόν παντού. Οι επαναλαμβανόμενες 'συμπτωματικές' πυρκαγιές, όμως, σε συγκεκριμένα μέρη, δείχνουν πως μάλλον δεν πρόκειται για 'ατυχήματα', μα για μια -παλιά μα όλο και πιο επίκαιρη καταπώς φαίνεται- μέθοδο διαχείρισης υπεράριθμων πληθυσμών-μη εκμεταλλεύσιμων απ' τους πλούσιους, των 'κοινωνικών απόβλητων' που δεν υπάρχει πια περίπτωση να απορροφηθούν με κάποιο τρόπο στην διαδικασία παραγωγής χρηματικής υπεραξίας: pile and burn.

Τα καθεστώτα πλήρους απομόνωσης, τα βασανιστήρια και οι άθλιες συνθήκες διαβίωσης στις φυλακές της California, όπου 80.000 κοινωνικοί κρατούμενοι βιώνουν καθεστώς καθολικής αισθητηριακής απομόνωσης (μόνοι τους για 23 ώρες τη μέρα, 'προαυλισμός' 1 ώρα σε χώρους 3×4 με κλουβί από πάνω) έχουν οδηγήσει χιλιάδες κρατούμενους σε επαναλαμβανόμενες κυλιόμενες απεργίες πείνας τον τελευταίο χρόνο, τη ροή των οποίων έχουμε καταγράψει στα προηγούμενα τεύχη. Κατά τη διάρκεια μιας από τις τελευταίες απεργίες στη φυλακή Corcoran, στα τέλη Φλεβάρη, βρέθηκε νεκρός στο κελί του ο Christian Alexander Gomez, 27 ετών. Ο Gomez αντιμετώπιζε σύμφωνα με την οικογένειά του προβλήματα υγείας (υψηλή πίεση, θυρεοειδή, νεφρά) τα οποία είχαν παραμεληθεί εντελώς στη φυλακή και είχε συμπληρώσει ήδη μια εβδομάδα απεργίας πείνας. O Gomez είχε φάει ισόβια για ανθρωποκτονία και απόπειρα ανθρωποκτονίας από πρόθεση, χωρίς να τον έχει αναγνωρίσει κανένας μάρτυρας. Κατάσταση εξαιρετικά διαδεδομένη αν είσαι μαύρος ή λατινογενής -όπως ο Gomez- στα δικαστήρια των ΗΠΑ, τα οποία έχουν μια ιδιαίτερη προτίμηση να καταδικάζουν ανθρώπους των παραπάνω πληθυσμιακών ομάδων σε ποσοστά εντελώς δυσανάλογα του συνολικού πληθυσμού. Ενδεικτικά, το 40% των φυλακισμένων στις ΗΠΑ είναι μαύροι, τη στιγμή που το ποσοστό των μαύρων στο σύνολο του πληθυσμού είναι 10%. Οπότε 2 ερμηνείες θα μπορούσε κανείς να δώσει γι' αυτήν την πραγματικότητα: ή ότι πέραν των λευκών (ανδρών, ακόμα περισσότερο) οι υπόλοιπες πληθυσμιακές ομάδες και κυρίως μαύροι και λατίνοι εξωθούνται στην παραβατικότητα λόγω του πολύμορφου και πολυεπίπεδου κοινωνικού αποκλεισμού που βιώνουν, ταυτόχρονα με τη ρατσιστική αντιμετώπισή τους από τους δικαστές ή ότι απλά, 'έχουν το έγκλημα στο αίμα τους'… Οι ΗΠΑ, άλλωστε, πέραν όλων των άλλων τομέων πρωτοπορίας, είναι και η πρώτη χώρα παγκοσμίως σε αριθμό φυλακισμένων ανθρώπων επί του συνολικού πληθυσμού, με 2.300.000 κρατούμενους, περίπου 800 για κάθε 100.000, με τη Ρωσία να ακολουθεί από κοντά.
Μεγάλα κράτη, μεγάλη ανάγκη για βίαιη καταστολή.

Οι συνθήκες κράτησης στις φυλακές των πρώην σοβιετικών κρατών της Κεντρικής Ασίας [Καζακστάν, Κυργιστάν, Ουζμπεκιστάν κ.α.] είναι από καιρό περιβόητες για την αθλιότητά τους. Είναι συχνές οι απεργίες πείνας όπως και οι αυτοτραυματισμοί/αυτο-ακρωτηριασμοί που πραγματοποιούν οι κρατούμενοι σε ένδειξη διαμαρτυρίας. Στις 16 Γενάρη οι κρατούμενοι μιας φυλακής στο Κιργιστάν δέχθηκαν την επίθεση μπάτσων και δεσμοφυλάκων ενώ είχαν ξεκινήσει μια ακόμα απεργία, με αποτέλεσμα ένας 25χρονος, ο Νουρμπέκ Αλιμπάεφ να σκοτωθεί κατά τις συγκρούσεις. Το κράτος παρουσίασε τα γεγονότα ως αντίδραση των φίλων ενός μαφιόζου και αποφάσισε να σκληρύνει ακόμη περισσότερο τη στάση του εναντίον των κρατουμένων. Η απάντηση ήταν μια μαζική αλλά σύντομη απεργία πείνας 7.000 κρατουμένων, με πολιτικό αίτημα την απομάκρυνση του διευθυντή του σωφρονιστικού συστήματος και φυσικά τη βελτίωση των συνθηκών, όπως να μην τους ταΐζουν σάπια ληγμένα φαγητά, να σταματήσουν οι ξυλοδαρμοί και τα βασανιστήρια, να υπάρχουν καρτοτηλέφωνα [δεν υπάρχουν] για την επικοινωνία με τον έξω κόσμο, καινούρια σεντόνια, επισκεπτήρια. Η απεργία -η οποία πλαισιώθηκε από κάποιες συγκεντρώσεις αλληλεγγύης στις οποίες συμμετείχαν σχεδόν αποκλειστικά γυναίκες-συγγενείς των κρατουμένων- έληξε 10 μέρες αργότερα και αφού 1.200 κρατούμενοι είχαν ήδη ράψει τα χείλη τους μεταξύ τους, σε μια ακόμα διαμαρτυρία ενάντια στην αναγκαστική σίτιση που χρησιμοποιούσαν ως τακτική οι ανθρωποφύλακες. Οι 250 κρατούμενες της μοναδικής φυλακής για γυναίκες στη χώρα, συνέχιζαν ακόμη. Video από τις κινητοποιήσεις στις ειδυλλιακές Κυργυζιανές φυλακές στο http://tinyurl.com/bovsmv7

 

Στην επαρχία Trang της Ταϊλάνδης 700 κρατούμενοι εξεγέρθηκαν καίγοντας στρώματα και σπάζοντας τη φυλακή στα τέλη Γενάρη, απαιτώντας την απομάκρυνση ενός συγκεκριμένου σαδιστή ανθρωποφύλακα. Τελικά μπάτσοι με τουφέκια έζωσαν το μέρος και κατέστειλαν την εξέγερση χωρίς να είναι γνωστά περαιτέρω στοιχεία. Στη γειτονική Σρι Λάνκα, στα τέλη Γενάρη, πραγματοποιήθηκε πολυήμερη εξέγερση σε φυλακές της πρωτεύουσας Κολόμπο, χωρίς όμως και πάλι να γίνουν γνωστές πολλές λεπτομέρειες. Το σίγουρο είναι ότι οι κρατούμενοι εξεγέρθηκαν βίαια εναντίον νέων κανονισμών που επιχείρησε να περάσει η διεύθυνση της φυλακής, οι οποίοι θα έκαναν τις ήδη άθλιες συνθήκες, χειρότερες. Αρκετά κτίσματα της φυλακής πυρπολήθηκαν ενώ κάποιοι από τους κρατούμενους είχαν βγει στην ταράτσα κρατώντας πανό, στην προσπάθειά τους να σπάσουν τα τείχη της σιωπής γύρω από την κατάστασή τους. Οι δεσμοφύλακες απάντησαν με σφαίρες τραυματίζοντας συνολικά 26 άτομα, έχοντας και οι ίδιοι 5 τραυματίες, ενώ υπήρξαν φήμες για 3 νεκρούς φυλακισμένους.

Το Γενάρη ξεκίνησε η λειτουργία του Caricole, ενός νέου κλειστού κέντρου κράτησης στο Steenokkerzeel του Βελγίου, χωροθετημένου στο τέρμα της πίστας του αεροδρομίου. Σκοπός του, ο εγκλεισμός των πιο απείθαρχων μεταναστών που το κράτος θέλει να απελάσει, ένα μέσο πίεσης για να αποτρέψει και να καταστείλει τις εξεγέρσεις μέσα στα διάφορα κέντρα κράτησης. Η έναρξη λειτουργίας του καθυστέρησε για πάνω από ένα χρόνο, πιθανότατα χάρη στους αγώνες και στα σαμποτάζ που πραγματοποιήθηκαν όσο ήταν ακόμα εργοτάξιο.
Τους προηγούμενους μήνες είχαν πραγματοποιηθεί συγκεντρώσεις έξω απ' το συγκεκριμένο χώρο που κατέληξαν σε βανδαλισμούς μέσα κι έξω από το κέντρο, καθώς και αποδράσεις. Έτσι, οι αρχές ετοίμασαν μια στρατιά από μπάτσους πεζούς και έφιππους, πυροσβεστικά οχήματα καθώς και μια απόφαση για απαγόρευση κάθε συγκέντρωσης(!) σκοπεύοντας να θάψουν τις αντιδράσεις για το ζήτημα, στα πλαίσια της συνολικότερης "σκλήρυνσης της στάσης τους τόσο όσον αφορά στην πολιτική ασύλου, όσο και στη μεταναστευτική πολιτική". Τελικά αυτό που κατάφεραν οι αρχές ήταν να διαχυθεί η διαδήλωση μέσα στις Βρυξέλλες, ενώ την επομένη έγινε επίθεση με πέτρες και καπνογόνα στο Κέντρο Αλλοδαπών, ένα τεράστιο κτίριο στην καρδιά της βελγικής πρωτεύουσας [γραφειοκρατικό κέντρο της διοικητικής δομής ολόκληρης της Ε.Ε., για να μην ξεχνιόμαστε] από την οποία προκλήθηκαν σοβαρές ζημιές. Τα δύο τελευταία χρόνια ο αγώνας ενάντια στην κατασκευή αυτού του κέντρου είχε ακολουθήσει, έτσι κι αλλιώς, και αυτό το μονοπάτι. Οι κατασκευαστές του κέντρου, Besix και Valens, υπήρξαν πολλές φορές στόχος άμεσων δράσεων, σαμποτάζ και εμπρησμών, όπως και άλλες επιχειρήσεις που βγάζουν κέρδη εκμεταλλευόμενες αυτά τα κέντρα, οι ISS Cleaning, Sodexo, Post Bank, Dalkia ή ακόμα οι οργανισμοί που χειρίζονται όλη τη γραφειοκρατία όπως οι δημοτικές διοικητικές υπηρεσίες.

Συνεχίζοντας με τα καλά μαντάτα, ευχόμαστε καλή λευτεριά στους 20 περίπου μετανάστες που κατάφεραν να δραπετεύσουν από κέντρο κράτησης στο Τορίνο της Ιταλίας ανήμερα τα Χριστούγεννα, εκμεταλλευόμενοι το γιορτινό τραπέζι στο οποίο ήταν στημένοι οι περισσότεροι δεσμοφύλακες, στρατιωτικοί και μέλη του Ερυθρού Σταυρού. Οι λίγοι που είχαν απομείνει βάρδια τρόμαξαν από τον μεγάλο αριθμό των ανθρώπων που σκαρφάλωναν τα τείχη και κλείστηκαν στα φυλάκιά τους. Τις αμέσως προηγούμενες μέρες είχαν προκληθεί ταραχές μέσα στο κέντρο με αρκετούς μετανάστες σοβαρά τραυματίες, ταραχές που προκάλεσαν διάφορες φθορές στα κελιά και τα συστήματα ασφαλείας, οι οποίες είχαν μείνει αδιόρθωτες λόγω των εορτών.

Στο προηγούμενο τεύχος [10] είχαμε αναφερθεί σε κάποιες από τις απεργίες πείνας που κάνουν παλαιστίνιοι κρατούμενοι, καταγγέλλοντας τις πρακτικές που εφαρμόζει εναντίον τους το κράτος του Ισραήλ, πρακτικές που δύσκολα εντοπίζονται οπουδήποτε αλλού στον κόσμο [όπως επ' αόριστον κράτηση χωρίς απαγγελία κατηγοριών κ.ά.]. Στα μέσα Απρίλη λοιπόν, ξεκίνησαν επ' αόριστον απεργία πείνας άλλοι 1.600 παλαιστίνιοι κρατούμενοι, τα αιτήματα των οποίων μπορούν να βρεθούν αναλυτικά στο http://tinyurl.com/cm84s5b

Ο 25χρονος κρατούμενος Patricio Barros Cisneros ξυλοκοπήθηκε μέχρι θανάτου από 10 δεσμοφύλακες στις 29 Ιανουαρίου στις φυλακές του Μπουένος Άυρες στην Αργεντινή, επειδή ανταπέδωσε ένα ειρωνικό σχόλιο που του έκανε δεσμοφύλακας λίγο πριν δεχθεί επισκεπτήριο από τη σύντροφό του. Η διοίκηση των φυλακών επιχείρησε φυσικά να συγκαλύψει το γεγονός, αλλά αυτό δεν κατέστη δυνατό, καθώς οι δεσμοφύλακες είχαν το θράσος να πάρουν τόσο βάναυσα τη ζωή αυτού του ανθρώπου μπροστά στα μάτια αρκετών άλλων κρατουμένων, που συνέβαλαν στη γνωστοποίηση των πραγματικών γεγονότων γύρω απ' το συμβάν.

Τέλος, η φωτιά που είχε καταστρέψει μέρος της φυλακής Fleury-Merogis στο Παρίσι στις 2 Γενάρη και συγκεκριμένα κομμάτι των εγκαταστάσεων όπου εργάζονται οι κρατούμενοι, ήταν τελικά σχεδιασμένη ενέργεια και όχι ατύχημα όπως είχε εκτιμηθεί αρχικά, καθώς ανιχνεύτηκαν ίχνη εύφλεκτου υλικού, χωρίς κάποιος, ωστόσο, να έχει αναλάβει ως τώρα την ευθύνη.

1.πηγή: http://tinyurl.com/c8oaxpb [contrainfo.espiv.net]

2. από τα 2 τελευταία χαρακτηριστικά προέρχεται και ο όρος "μπανανίες" περιγράφοντας την κατάσταση σε αυτές ακριβώς τις χώρες.

3.όπως οι περιβόητες 'Maras' με τα 65.000 μέλη, ένα φαινόμενο που χρίζει σελίδες αναλύσεων.