Μέρος 2ο: Ο θάνατος των άλλων

Με τη ραγδαία πολιτικοποίηση που συμβαίνει την τελευταία περίοδο, με όλο και περισσότερο
κόσμο να παίρνει θέση απέναντι ή δίπλα στα πράγματα που συμβαίνουν και στις πολιτικές που
αναπτύσσονται, καλούνται όλοι να τοποθετηθούν πάνω στο καυτό ζήτημα της διαχείρησης του
μεταναστευτικού πληθυσμού. Στο προηγούμενο άρθρο, μέρος 1ο: “να μη συνηθίσουμε το θάνατο";,
καταπιαστήκαμε με την εξοικείωση με το θάνατο που χαρακτηρίζει την λεγόμενη ελληνική
κοινωνία, εδώ και δεκαετίες, και τον Λόγο που έχει αναπτυχθεί για την υποστήριξη του αντίθετου.
Εδώ λοιπόν, μετά από ένα σκοτεινό καλοκαίρι γεμάτο εθνικιστικές επιθέσεις και καμπάνιες, θα
μιλήσουμε για τον τρόπο με τον οποίο ένα ευρύ κομμάτι του κοινωνικού συνόλου
επανασυγκροτείται πάνω σε ένα κοινό στόχο και μία ενιαία ταυτότητα, την κάθαρση της χώρας που
επιβάλλεται από τους προνομιούχους της κατοίκους, τους νόμιμους, και κατ'επέκταση το πεδίο που
έχει ανοιχτεί για την πρωτοπορία που θα οργανώσει αυτή την κίνηση. Με άλλα λόγια, για αυτό που
πολύ χοντρικά ονομάζεται άνοδος του φασισμού.

Δε θα έπρεπε να εκπλησσόμαστε από τα εκλογικά ποσοστά της Χρυσής Αυγής. Αν κάτι τέτοιο
συμβαίνει, οφείλεται αφ'ενός στην αφέλεια και το ρομαντισμό που ούτως ή άλλως χαρακτηρίζει
πλατιά κομμάτια του ανταγωνιστικού κινήματος και αφ'ετέρου στην πρόχειρη ή και άστοχη
ανάγνωση τόσο της εγχώριας ιστορίας όσο και του πρόσφατου παρελθόντος, που ήταν γεμάτο με
δείγματα αυτού που τώρα γιγαντώνεται. Θεωρούμε βέβαια πως είναι λάθος να εξετάζουμε την
πραγματικότητα ορίζοντας σαν άξονα την πολιτική και το ποιόν της νέας εθνικιστικής
πρωτοπορίας. Προφανώς και πολλά μπορούν να ειπωθούν – και έχουν ειπωθεί- για το ιδεολογικό
υπόβαθρο της χρυσής αυγής, για την οργανική της σύνδεση με την εθνική υπηρεσία πληροφοριών
και την αστυνομία, για τα νταραβέρια της με τις εγχώριες μαφίες. Για τους ψηφοφόρους της αυτά
δεν αποτελούν απ'ότι φαίνεται και πολύ αποτρεπτικά στοιχεία. Το ζητούμενο είναι να
κατανοήσουμε βαθύτερα τους λόγους για τους οποίους αυτό το κόμμα έχει πιάσει, τους λόγους για
τους οποίους ο νεοελληνικός βούρκος αποτελεί ένα ευνοϊκό και γόνιμο έδαφος για την ενδυνάμωση
του εθνικιστικού κόμματος και το πώς η στρατηγική αυτής της πρωτοπορίας δε διαμορφώνεται
τόσο για να προκαλέσει καταστάσεις, όσο για δημιουργήσει ένα προστατευτικό περιβάλλον σαν
ομπρέλα που να καλύπτει τις στιγμές έξαρσης της εθνικιστικής υπερηφάνειας. Στην πλειονότητα
των περιπτώσεων, όσον αφορά τους υποστηρικτές του εθνικισμού, δεν έχουμε να κάνουμε με
παραπλανημένα υποκείμενα, αλλά με μάζες που θέλουν μέσα στις δύσκολες στιγμές να
ακολουθήσουν κάποιον δυνατό. Για αυτό και η ανάλυσή μας είναι τέτοια, επειδή δεν κινούμαστε
μαζί, αλλά τους βλέπουμε να παίρνουν θέση απέναντι από εκεί που εμείς στεκόμαστε.

Ξεκινώντας με το πιο χαρακτηριστικό παράδειγμα, ας πάμε σε αυτά που συνέβησαν στην Κόρινθο
την τελευταία βδομάδα του Αυγούστου. Τότε λοιπόν εφαρμόστηκε ένα πειραματικό σχέδιο όπου με
πλήρη μυστικότητα αναδιαμορφώθηκε μέρος ενός στρατιωτικού στρατοπέδου και μέσα σε μία
νύχτα μεταφέρθηκαν εκεί από την Αθήνα 400 προς απέλαση μετανάστες.“Βρισκόμαστε σε πόλεμο
και στον πόλεμο όλα επιτρέπονται” έλεγε ο δήμαρχος Κορίνθου Α. Πνευματικός, όταν κλήθηκε να
εξηγήσει την απόφασή του να κόψει το νερό και να εμποδίσει τη συγκομιδή σκουπιδιών στο
στρατόπεδο μέσα στον καύσωνα. Αυτή είναι η ουσία της υπόθεσης, η ευκολία με την οποία
αντιμετώπισε τους κρατούμενους σαν κάτι το αναλώσιμο στα πλαίσια μιας αντιπαράθεσης με τους
ανώτερούς του και βέβαια η υποστήριξη που απήλαυσε από την τοπική κοινωνία που έδινε παρόν
για να διαμαρτυρηθεί έξω από το στρατόπεδο. Ο καλύτερος τρόπος για να καταλάβει ο καθένας το
πως έχει εμπεδωθεί ο θάνατος των άλλων σαν προοπτική. Η ουσία αυτού του γεγονότος δεν
αναδείχθηκε, επισκιαζόμενη από το φαντασμαγορικό σόου της χρυσής αυγής που συγκρούστηκε με
την αστυνομία μπροστά στις κάμερες την ημέρα, ενώ το βράδυ έκανε τις κανονισιές της με στρατό
και αστυνομία εντός του στρατοπέδου, σύμφωνα με δημόσιο κείμενο ενός φαντάρου στο
indymedia. Όταν λοιπόν οργανώθηκε μια κρατική επιχείρηση για την απέλαση των μεταναστών, η
κοινωνική παρέμβαση φλέρταρε με την εξόντωσή τους.

Τον Ιούνη, η αστυνομία, το ΣΔΟΕ και διάφοροι άλλοι κρατικοί φορείς έκαναν έφοδο σε
“παράνομες” βιοτεχνίες ρούχων στην Αθήνα που λειτουργούσαν σαν κάτεργα, καθώς τα αφεντικά
κρατούσαν μετανάστες κλειδωμένους σε υπόγειους χώρους, να δουλεύουν εξαντλητικά ωράρια για
ψίχουλα και -προφανώς- ανασφάλιστοι, ενώ με τις μηχανές να δουλεύουν σχεδόν σε 24ωρη βάση
τα αφεντικά γεύονταν τους καρπούς της επικερδούς αυτής επιχείρησης. Από τους 88 εργάτες οι 60
πήγαν για απέλαση. Αυτή είναι απλά μια αρκετά οργανωμένη εκδοχή της ρατσιστικής
εκμετάλλευσης που ρίχνει τα μεροκάματα. Και όταν προκύπτει μια κρατική παρέμβαση, οι
μετανάστες είναι εντελώς αβοήθητοι απέναντι σε θεσμούς που έχουν ξεκάθαρα διαμορφωθεί όχι
για να διώκουν γενικά τους μετανάστες, αλλά υπολογίζοντας τους σαν ένα φθηνό και ευέλικτο
εργατικό δυναμικό με ημερομηνία λήξης και προστατεύοντας τους εκμεταλλευτές τους. Δε θα
μπορούσε αυτό να αποδειχθεί πιο ξεκάθαρα παρά από το πρόσφατο περιστατικό που συνέβη στη
Σαλαμίνα. Ένας φούρναρης αποσχολούσε -με τους γνωστούς όρους- έναν αιγύπτιο εργάτη. Ενώ
λοιπόν τον είχε απλήρωτο, σύμφωνα με τον ίδιο τον μετανάστη, υποπτευόταν οτι τον έκλεβε. Ο
φούρναρης, μαζί με τον γιό και δυό φίλους τους, χτύπησαν τον μετανάστη, τον μετέφεραν σε έναν
στάβλο οπού τον αλυσόδεσαν και τον βασάνισαν με τρόπους που μάλλον δεν είναι σκόπιμο να
αναφέρουμε, ενώ απείλησαν και τη ζωή του. Ο αιγύπτιος Ουαλίντ Μοχάμετ Τάλεπ, παρέμεινε σε
αυτή την ιδιότυπη φυλακή του αφεντικού του για ένα 24ωρο, κατάφερε να δραπετεύσει και
βρέθηκε αλυσοδεμένος και παραμορφωμένος από το ξύλο. Τότε συνελήφθη και απειλείται με
απέλαση ενώ το αφεντικό, που δεν έχει νόημα να τον χαρακτηρήσουμε παραπάνω, αφέθηκε
-προφανώς- ελεύθερος. Η αντίδραση της αιγυπτιακής κοινότητας που προσέδωσε δημοσιότητα στο
θέμα, ανάγκασε τους κρατικούς μηχανισμούς να βάλουν λουκέτο στο φούρνο με την αιτιολόγηση
της παράνομης απασχόλησης εργάτη για δώσουν ένα τέλος στην υπόθεση. Ο βασικός ρόλος των
θεσμών είναι να στηρίζουν τους ισχυρότερους σε βάρος των ασθενέστερων, πράγμα που φαίνεται
και εδώ καθώς για την απαγωγή και τα βασανιστήρια που έκανε το αφεντικό, μάλλον στην πούδρα
τον έχουνε. Και αφεντικά σαν και το παραπάνω, σε όλες τις γωνιές της ελλάδας φαίνεται να το
εχουν εμπεδώσει για τα καλά. Όπως και να έχει, στα χαρτιά θα μείνει οτι τον απασχολούσε
παράνομα, όχι το οτι αποπειράθηκε έως και να τον σκοτώσει. Και δε χρειάζεται να πάμε πολλά
χρόνια πίσω, να θυμηθούμε αυτά που έχουν γίνει στη μανωλάδα, αφεντικά να σέρνουν μετανάστες
εργάτες από αμάξια.

Τον περασμένο Ιούλη στο Σταυρωμένο Ρεθύμνου ο 28χρονος εργάτης από το Πακιστάν Μπασίρ
Τζαχανγκίρ, αντί να εισπράξει τα δεδουλευμένα που του χρώσταγε το αφεντικό, δέχθηκε επίθεση
με καραμπίνα. Κρατήθηκε όμηρος για 4 ημέρες, απέδρασε και απευθύνθηκε στην αστυνομία η
οποία φυσικά κάλυψε το αφεντικό. Γνωρίζουμε εκ των προτέρων οτι θα μπορούσε να τεθεί ένας
αντίλογος που να βασίζεται στο οτι ουκ ολίγες φορές, μετανάστες εργάτες έχουν επιτεθεί στα
αφεντικά τους λόγω οικονομικών διαφορών. Σε ορισμένα τέτοια περιστατικά έχουμε αναφερθεί στο
παρελθόν και πρέπει να ξεκαθαρίσουμε τη θέση μας πως η βία που ασκείται σε αυτές τις
περιπτώσεις δε μπορεί να συγκρίνεται με αυτή των αφεντικών. Όταν τα αφεντικά πιάνουν το όπλο,
το κάνουν για να επιβληθούν και αυτό το αντιλαμβανόμαστε σαν μια κίνηση εξαρχής εχθρική
απέναντι και σε εμάς. Όταν το πιάνει ένας εκμεταλευόμενος οι όροι αλλάζουν. Το όπλο και η
ταξική του θέση δε θα καθαγιάσουν την πράξη και τα κίνητρά του, αλλά σίγουρα, μια τέτοια πράξη
δεν μας είναι εχθρική. Αυτοί είναι και οι όροι του ταξικού πολέμου. Και είμαστε βέβαιοι πως στην
πραγματικότητα συμβαίνουν αναρίθμητα ανάλογα περιστατικά βίας που δεν ακούγονται, που
ψιθυρίζονται πίσω από κλειστές πόρτες.

Η στρατιωτικοποίηση τέλος που χαρακτηρίζει τον ακροδεξιό χώρο δεν περιορίζεται στα λεγόμενα
“τάγματα εφόδου” της χρυσής αυγής, όμως κανείς δε μιλάει για αυτό. Οι 600 επιθέσεις που έγιναν
στην αθήνα αυτό το καλοκαίρι δεν είναι μόνο από αυτούς. Το πρόταγμα της κάθαρσης έχει
απήχηση και αυτοί που γοητεύονται από την ευκολία του να σκοτώσεις κάποιον τον οποίο κανείς
δε θα ψάξει, και που μάλλον για τον οποίο κανείς δε θα σε συλλάβει δεν είναι λίγοι. Ο ακροδεξιός
χώρος, είναι ευέλικτος, και απ'ότι φαίνεται έχει πρόσβαση σε όπλα. Κανείς δε μίλησε ξεκάθαρα για
τον 38χρονο που πέθανε στο γύθειο όταν έσκασε αυτοσχέδια βόμβα στα χέρια του, με ποιά
ακροδεξιά οργάνωση είχε σχέσεις, που πήγαινε να βάλει τη βόμβα, για που προορίζονταν τα υλικά
για άλλες 60 βόμβες τα όπλα και οι ασύρματοι που βρέθηκαν σε σπίτι 34χρονου συνεργού του, τι
έγινε εν τέλει με τον τελευταίο που αφέθηκε ελεύθερος με τα τόσα πράγματα που βρέθηκαν στο
σπίτι του; Κανείς δε μιλάει ανοιχτά για τις οργανωμένες εθνικιστικές πολιτοφυλακές για τις οποίες
έχουμε γράψει, για το βαθύ παρακράτος που ονομάζεται πατριωτική κίνηση Καβάλας, για τους
πρόσφατους νέους συλληφθέντες στο βόλο που κουβαλούσαν εξοπλισμό μάχης μαζί τους. Από τους
τελευταίους μάλιστα, ο ένας πήγε να το πάρει πάνω του και να αθωώσει τους υπόλοιπους
(σύμφωνα βέβαια με την ρουφιανοφυλλάδα του Παπαχελά) λέγοντας δημόσια πως σκόπευε να
κάψει ένα τζαμί και πως γενικότερα κάνει θελήματα γιοα τη χρυσή αυγή με αντάλαγμα ορισμένα
μεροκάματα σε αγροτικές εργασίες – η παράδοση των πελατειακών σχέσεων δε φαίνεται να αλλάζει
ποτέ και πουθενά -. Δεν είναι λίγοι αυτοί που καταλαβαίνουν πολύ καλά το που έχουν φτάσει τα
πράγματα, ούτε και αυτοί που έχουν πληροφορίες τις οποίες δεν τις ανοίγουν. Ο θάνατος λοιπόν,
πλαταίνει, αφορά όλο και περισσότερους ανθρώπους γιατί το ίδιο συμβαίνει και με τον πόλεμο που
διεξάγεται. Και η πληροφορία στον πόλεμο είναι όπλο, ενώ το μυστικό είναι προϋπόθεση.

Ακόμα και όλοι αυτοί που ζητάνε να φυλακιστούν οι μετανάστες στα στρατόπεδα συγκέντρωσης,
ξέρουν πολύ καλά τι ζητάνε. Δε θα μιλήσουν ανοιχτά για αυτό. Αυτό όμως δε σημαίνει το οτι ο
θάνατος των άλλων θα είναι σα να μη συνέβη ποτέ. Και αυτό θα το δείξει η ιστορία.

Σκέψεις γύρω από τη δομική αναβάθμιση της αντιμεταναστευτικής πολιτικής στο πεδίο του εγκλεισμού

Το κείμενο που ακολουθεί είναι μέρος της δουλειάς που είχε γίνει για την ανοιχτή συζήτηση “δράσεις και δομές για την οργάνωση της αλληλεγγύης με τους φυλακισμένους και διωκόμενους αγωνιστές”, που έλαβε μέρος στις 31/3/2012 στη θεσσαλονίκη και συνδιοργανώθηκε από τη συνέλευση για την προώθηση της αλληλεγγύης και το ταμείο αλληλεγγύης και οικονομικής υποστήριξης φυλακισμένων αγωνιστών.

Σκέψεις γύρω από τη δομική αναβάθμιση της αντιμεταναστευτικής πολιτικής στο πεδίο του εγκλεισμού.

Η εσωτερική αντιμεταναστευτική πολιτική αποτελεί ποιοτική αναβάθμιση των τρόπων διαχείρησης κρίσεων από την πλευρά της ενωμένης (σίγουρα ως προς αυτό το θέμα) ευρώπης. Ένα από τα σημεία τομής για την εξέλιξή της είναι τα λεγόμενα κέντρα κράτησης παράνομων μεταναστών. Ας σταθούμε λίγο στην κοινωνική σημασία αυτών των δομών[1].

Η ουσιαστική λειτουργία τους είναι να συγκεντρώνουν τους ανθρώπους που περισσεύουν, αυτούς που δεν είναι σε αυτή τη συγκυρία εκμεταλεύσιμοι και που η παρουσία τους εντός του κοινωνικού πεδίου είναι πλέον ζημιογόνα για την τάξη. Είναι χαρακτηριστικό το γεγονός οτι για να οδηγηθεί κάποιος μετανάστης εκεί δεν είναι απαραίτητο να έχει διαπράξει κάποιο έγκλημα. Αρκεί το γεγονός οτι είναι μετανάστης, δηλαδή παράνομος[2], τόσο σύμφωνα με την κυρίαρχη κοινωνική ηθική, όσο και με τις ανάλογες νομικές της προεκτάσεις. Αυτό είναι ένα αρκετά κατατοπιστικό μέτρο για να αντιληφθεί κανείς την ακραία υποτίμηση, όχι μόνο της εργατικής δύναμης αλλά και της ίδιας της ζωής των ανθρώπων που απαρτίζουν το κατώτατο κοινωνικό στρώμα. Δεν γίνεται κάποια επένδυση για τη συντήρηση αυτού του στρώματος μέχρι κάποιον καιρό που θα είναι και πάλι εκμεταλλεύσιμα, δεν προβλέπεται κάποιο είδος νομικής τιμωρίας εφ’όσον δεν υπάρχει κάποιο έγκλημα να τους βαραίνει, ούτε και προβλέπεται η κοινωνική (άρα και εργατική) πειθάρχισή τους μέσα στο περιβάλλον του εγκλεισμού. Αυτοί οι χώροι είναι φτιαγμένοι για να συγκεντρώνουν και να εξοντώνουν αυτούς και αυτές που βρίσκονται πιο κάτω απ’όλο τον υπόλοιπο κόσμο.

Γιατί όχι μέσα στις φυλακές.

Πρίν από τη δημιουργία των πιο σύγχρονων από αυτούς τους χώρους, ικανών να “φιλοξενήσουν” χιλιάδες άτομα, χρησιμοποιούνταν πρόχειρες αποθήκες, αστυνομικά τμήματα και ενίοτε φυλακές. Οι τελευταίοι όμως χώροι δεν αποτελούσαν μια ασφαλή επιλογή σε σχέση με τη διαχείριση του ζητήματος. Αρχικά υπήρχε ένα νομικό πρόβλημα, το οτι δεν κατηγορούνταν για κάτι συγκεκριμένο. Αυτό θα εξελίσονταν σε κοινωνικό ζήτημα μέσα στις φυλακές, όχι μόνο λόγω της συμφόρησης που θα προέκυπτε, αν όλοι οι προς απέλαση μετανάστες στοιβάζονταν εκεί μέσα , και η οποία αναπόφευκτα θα οδηγούσε σε λιγότερο ή περισσότερο βίαιες και εκρηκτικές καταστάσεις, αλλά και λόγω του πολιτικού διακυβεύματος μιας τέτοιας διαχείρισης. Όσο πιο προφανής και βίαιη είναι η, ούτως ή άλλως βασισμένη στην αδικία και τις ανισότητες, πραγματικότητα του εγκλεισμού τόσο διευρύνονται τα πεδία της πιθανής ριζοσπαστικοποίησης των έγκλειστων σε ατομικό και συλλογικό επίπεδο.

Για τους προς απέλαση μετανάστες προβλέπεται λοιπόν διαφορετικός χώρος, αποστέρηση της επαφής με οποιαδήποτε άλλα κοινωνικά κομμάτια. Ακόμη και άν αυτά τα κομμάτια είναι παραβατικά. Η διαφορά είναι όπως προαναφέρθηκε πως οι μετανάστες δεν είναι παραβατικά αλλά εξ’ορισμού παράνομα κοινωνικά υποκείμενα. Η βία που εμπεριέχεται σε αυτό τον ταξικό διαχωρισμό, αποτυπώνεται ξεκάθαρα στην απόφαση για την αγορά πλωτών φυλακών αποκλειστικά για τον εγκλεισμό μεταναστών. Με τον εγκλεισμό σε αυτές τους αποστερείται ακόμα και η δυνατότητα να μπορούν να πατήσουν γή. Ο ξεχωριστός χώρος διευκολύνει την αναδίπλωση της βίας, είτε αυτή είναι άμεση είτε στις περισσότερες περιπτώσεις έμμεση. Το σωματικό βασανιστήριο του να ζείς στοιβαγμένος σε άθλιους χώρους σε πολλές περιπτώσεις με φαί που δεν είναι αρκετό, ο εγκεφαλικός πόλεμος του να μη γνωρίζεις πότε και αν ποτέ θα βγείς από εκεί μέσα, η ρευστότητα που δημιουργείται από τη συνεχή εναλλαγή κόσμου με αποτέλεσμα ένα τεράστιο κενό στο πεδίο των σχέσεων που θα μπορούσαν να αναπτυχθούν, η αδυναμία επικοινωνίας με κάποιον δικηγόρο είναι πράγματα που οδηγούν σε αυτοκτονίες και θανάτους. Μα το χειρότερο όλων είναι πως λόγω της συνολικής υποτίμησης της ζωής οι αγώνες που ξεσπάνε ανά τακτά χρονικά διαστήματα περνάν απαρατήρητοι και ξεχνιούνται.

Η διαφορά της σχέσης με το χρόνο που επιβάλλεται στους παράνομους σε σύγκριση με τους παραβατικούς είναι επίσης τεράστια. Οι παραβατικοί είχαν το περιθώριο συνδιαλλαγής με την κυρίαρχη ηθική και τις κανονικές ροές της κοινωνικής ζωής αλλά λόγω της μη συμβατικής τους συμπεριφοράς τιμωρούνται και το παρόν τους εξελίσσεται σε ένα περιβάλλον καπιταλιστικού σωφρονισμού, με την προοπτική να πειθαρχήσουν, να ζήσουν ένα ομαλό μέλλον. Οι παράνομοι δεν είχαν κανένα περιθώριο συνδιαλλαγής, ή αυτό ήταν τουλάχιστον περιορισμένο μέχρι τη στιγμή που η εκμετάλλευσή τους θα έπαυε να είναι προσοδοφόρα. Ήρθαν σαν αιχμάλωτοι του πολέμου που διεξάγει ο πρώτος κόσμος, αναγκασμένοι να επιβιώσουν, μεταφερόμενοι από το δουλεμπόριο των μαφιών. Το παρελθόν τους έχει σβηστεί και δεν έχει σημασία. Το παρόν τους είναι ένα καθεστώς απόλυτης βίας και απομόνωσης εις βάρος τους. Η μοναδική προοπτική που ενυπάρχει στον εγκλεισμό τους είναι αυτή της απέλασης που ισοδυναμεί με την εξόντωσή τους. Δεν υπάρχει κάποιο υποσχόμενο μέλλον που θα λειτουργήσει σαν δέλεαρ για την πειθάρχισή και την ένταξή τους, καθώς η τελευταία κοστίζει ακριβά για την ευρώπη, οικονομικά, κοινωνικά, πολιτικά και ιδεολογικά.

Το στοιχείο της μαζικότητας

“Δύο νέα μεγάλα κέντρα κράτησης (ΚΕΠΥ) μεταναστών στην Αττική, πέραν των προεπιλεγέντων που περιέχονται ρητά σε νόμο, επιδιώκει να συγκροτήσει το υπουργείο Προστασίας του Πολίτη, εκμεταλλευόμενο τη συγκυβέρνηση. […]. Οι έντονες ευρωπαϊκές πιέσεις, που συνδέονται με την απειλή αποβολής από τη ζώνη ελεύθερης διακίνησης Σένγκεν και τη δέσμευση των προεγκεκριμένων πιστώσεων ύψους 230 εκατομμυρίων ευρώ για τη μεταναστευτική διαχείριση, θα τεθούν σε διακυβερνητική διαβούλευση. […] Οι δύο μεγάλοι χώροι εκτιμάται από τους αρμοδίους ότι πρέπει να βρίσκονται στην Αττικοβοιωτία και να είναι χωρητικότητας περίπου 5-6 χιλιάδων ατόμων (σ.σ.*ο καθένας), ώστε να προσφέρουν πραγματική αποσυμφόρηση στην πρωτεύουσα και να διευκολύνουν όσους δικαιούνται προστασίας και ασύλου. Τα κέντρα κράτησης πρέπει να έχουν υποδομές για μακροχρόνια παραμονή (τουλάχιστον έξι μηνών) όπως προβλέπει ο νόμος. Παραλλήλως πρέπει να λειτουργεί το πρόγραμμα επιστροφών τουλάχιστον πέντε χιλιάδων ατόμων ετησίως. Με αυτόν τον τρόπο εκτιμάται ότι θα έχει νόημα η δουλειά των κέντρων πρώτης υποδοχής. «Είμαστε σε προχωρημένη σχεδιαστική φάση για τα κέντρα, καθώς έχουν οριστεί οι τεχνικές προδιαγραφές και οι ανάγκες σε προσωπικό» λέει η διευθύντρια της υπηρεσίας, κ. Σταυροπούλου. Κάθε κέντρο, που θα έχει χωρητικότητα 250 ατόμων, πρέπει να εκκαθαρίζει πέντε χιλιάδες περιπτώσεις τον χρόνο. Περίπου τριάντα υπάλληλοι θα χρειαστούν για τη στελέχωση των 16 κέντρων. […] Ενδεικτικό της κατάστασης είναι ότι ένας χώρος που προοριζόταν για κέντρο στην Θράκη πυρπολήθηκε από αγνώστους. Προ ημερών ο αρμόδιος υπουργός, Χρ. Παπουτσής, εξήρε τη στάση του δημάρχου Ηγουμενίτσας, που επιδιώκει τη δημιουργία κέντρου στην περιοχή του προκειμένου να ρυθμιστεί η εφιαλτική κατάσταση που επικρατεί στην περιοχή.”[3]

Άλλοι 14 χώροι συγκέντρωσης σε Λακωνία, Χίο, Σάμο, Αμυγδαλέζα, Ελληνικό, στη μονάδα πέτρου ράλλη, Ασπρόπυργο, Ροδόπη, Έβρο, Θεσπρωτία, Αιτωλοακαρνανία και Ορεστιάδα.

Οι φυλακίσεις των παράνομων δεν είναι μεμονωμένες αλλά μαζικές. Οι παραβατικοί δικάζονται και τιμωρούνται σαν άτομα, ενώ οι παράνομοι εξοντώνονται σαν μέρη ενός ενιαίου κοινωνικού κομματιού για το οποίο οργανώνεται και μια ενιαία διαχείρηση στο εγγύς μέλλον. Μια καταστροφική διαχείρηση. Οι ρυθμοί αποσυμφόρησης του αθηναϊκού κέντρου όπως αναφέρονται στο παραπάνω απόσπασμα είναι ενδεικτικοί της εντατικοποίησης για την “επίλυση” του ζητήματος. Αν υπολογίσουμε πως μόνο αυτά τα δύο νέα κέντρα κράτησης θα εξυπηρετούν στη συγκέντρωση, άρα ενδεχομένως και την εξόντωση, τουλάχιστον 20.000 ανθρώπων το χρόνο, δεν είναι καθόλου δύσκολο το να φανταστούμε από τι είδους και έντασης αστυνομικών και παρακρατικών πογκρόμ θα συνοδεύονται προκειμένου να λειτουργήσουν σαν δίδαγμα: δίδαγμα τρόμου προς τον μεταναστευτικό πλυθησμό και προς κάθε έναν και μία που θα σταθεί δίπλα τους και δίδαγμα στάσης προς όλα τα κοινωνικά κομμάτια στα οποία βρίσκει απήχηση η ρατσιστική ρητορεία. Και στις δύο αυτές περιπτώσεις φαίνεται ξεκάθαρα το οτι η διαχείρηση με αντικείμενο μάζες και όχι άτομα, ωριμάζει και αναβαθμίζεται από κάθε άποψη.


Οι επενδύσεις δε γίνονται χωρίς προοπτική

Η συγκεκριμένη διαχείριση ωστόσο δεν οργανώνεται μόνο σε χρόνο ενεστώτα, δε θα σταματήσει να ισχύει μόλις γενικά η Ευρώπη και ειδικά η Ελλάδα “ξεμπλέξει” με το ζήτημα της μετανάστευσης. Θα μείνει σαν οργανωτική και ιδεολογική παρακαταθήκη ώστε να εφαρμοστεί μελλοντικά στο ενδεχόμενο που οι διάσπαρτες μοριακές αρνήσεις και αντιστάσεις συλλογικοποιηθούν και κινηθούν σαν ουσιαστικές απειλές απέναντι στον κρατικό μηχανισμό. Και δε θα υπάρχει μόνο η εμπειρία, θα υπάρχουν και οι χώροι. Τα άδεια μπουντρούμια, θα είναι σε θέση να “βολέψουν” έως και δεκάδες χιλιάδες ανθρώπων, να στηρίξουν υλικά τις πολιτικές διώξεις του μέλλοντος. Τα ΚΕΠΥ είναι μέρος της προετοιμασίας για έναν εμφύλιο πόλεμο.

Το ζήτημα των σχέσεων με τους έγκλειστους στα ΚΕΠΥ

Το να μην αντιμετωπίζουμε το ζήτημα των σύγχρονων “στρατοπέδων” συγκέντρωσης σαν ένα ζήτημα αναβαθμισμένου εγκλεισμού είναι λάθος. Η οργανική και όχι απλά ιδεολογική σύνδεση του αναρχικού χώρου με την αγωνιστική πραγματικότητα των φυλακών προέκυψε σε μεγάλο βαθμό από τον εγκλεισμό αρκετών συντρόφων και συντροφισσών μέσα στα τελευταία χρόνια. Οι συντροφικές σχέσεις δεν άφηναν κανένα περιθώριο για την καθολική κοινωνική απομόνωση των έγκλειστων, και για την ανταπόκριση σε αυτές τις σχέσεις έχουν μέσα στα τελευταία χρόνια δημιουργηθεί δομές σχέσεων και υποδομές υλικής στήριξης για την προώθηση των αγώνων εντός των τειχών. Δεν προέκυψαν από κάποια αφηρημένη ιδεολογία, ή κάποιο φιλανθρωπικό βίτσιο αλλά από το γεγονός οτι μοιραζόμαστε έναν αγώνα και μια, τουλάχιστον στοιχειώδη, συλλογική υπόσταση.

Οι διάφορες μεταναστευτικές κοινότητες είναι σχεδόν απόλυτα περιθωριοποιημένες. Κατά βάση έχει προκύψει ένα μεγάλο κενό δεσμών με άλλα κοινωνικά κομμάτια αλλά και οι συντροφικοί δεσμοί μεταξύ τους δε μπορούν σε περιπτώσεις εγκλεισμού να οργανωθούν υλικά λόγω της έλλειψης δυνατότητας που προκύπτει από την ταξική τους θέση και την κοινωνική τους περιθωριοποίηση. Αυτή η έλλειψη σχέσεων με τις κοινότητές τους είναι μια αντικειμενική συνθήκη που σε πολύ μεγάλο βαθμό έχει οδηγήσει στην αποστασιοποίηση σε ορισμένες περιπτώσεις και στην μή επαρκή ενασχόληση σε κάποιες άλλες, από μέρος μας και ως προς το ζήτημα των στρατοπέδων συγκέντρωσης[4]. Αυτή η έλλειψη σχέσεων, αυτές οι αποστάσεις, όταν γίνονται παραδοχές και ιδεολογικοποιούνται δεν απέχουν και πολύ από αυτή την κατάσταση που ονομάζουμε ρατσισμό.

Είναι επιτακτικό το να προσπαθήσουμε να συνδεθούμε και με τους αγώνες που ξεσπάνε σε αυτά τα μπουντρούμια, όχι για λόγους πολιτικής ορθότητας και ιδεολογικής καθαρότητας, μα για λόγους κινηματικής αυτοπροστασίας. Όσο δύσκολο και να είναι, όσο πίσω και αν είμαστε ήδη. Η κυριαρχία αρπάζει έδαφος ενώ τα μάτια μας είναι στραμμένα αλλού, ενώ το βίωμα αυτής της συνθήκης δε μπορεί καλά καλά να μας επικοινωνηθεί σαν βίωμα, παρά μόνο σαν εικόνα, σαν ένα στατιστικό, σαν μιά αέρινη καταγγελία. Αυτή είναι μια ιστορική στιγμή που οι πρακτικές κοινωνικής διαίρεσης των απο τα κάτω απολυταρχικοποιούνται, μια στιγμή που εδραιώνονται οι κυρίαρχες κοινωνικές σχέσεις. Το γεγονός οτι, κατα τα φαινόμενα, θα τα βρούμε όλα αυτά μπροστά μας μέσα στα επόμενα χρόνια δεν θα είναι το μόνο σημείο στο οποίο θα βγούμε χαμένοι. Το μεγαλύτερο διακύβευμα είναι το αν θα λειτουργήσουμε σα να παρακολουθούμε τη μεταχείρηση που ασκείται στους Άλλους αντί να επιδιώξουμε να μοιραστούμε τον πλούτο των κοινωνικών αγώνων, ακόμα και αυτών που ξεσπούν στις πιό σκοτεινές γωνίες αυτού του κόσμου.


υποσημειώσεις:

[1] Σε καμία περίπτωση δεν υποτιμάται η αναδρομή στην πρόσφατη ευρωπαϊκή ιστορία τους ή η εκτενέστερη ανάλυση τους στη βάση της σύγχρονης ιστορικής συγκυρίας. Αντιθέτως τα δύο παραπάνω κρίνονται απαραίτητα για τη βαθύτερη κατανόηση του ζητήματος. Μια ολοκληρωμένη ανάλυση που συνέβαλλε στο να γεννηθούν αυτές οι σκέψεις υπάρχει στη μπροσούρα από την εκδήλωση της αντιφασιτιστικής συνέλευσης Antifa*Lab “τα κέντρα κράτησης μεταναστών ως αυτό που πραγματικά είναι: στρατόπεδα συγκέντρωσης / εξόντωσης”, μέσα στην οποία πολλές καταστάσεις που εδώ παρουσιάζονται συμπυκνωμένα, εκεί αναλύονται εκτενώς.

[2] Οι μόνες περιπτώσεις που ενδέχεται να εξαιρούνται είναι αυτές μεταναστών που προέρχονται από μικρομεσαίες και ανώτερες τάξεις, έχουν την εκπαίδευση, τα προσόντα και, ενδεχομένως, την ιδεολογία ενός αφεντικού, τα άτομα δηλαδή που είναι αρκετά πειθαρχημένα και έχουν τις ανάλογες δυνατότητες ώστε να αναλάβουν μια θέση λειτουργική και όχι έναν ρόλο αναλώσιμο.

[3] 20/11/11, Γιώργος Μαρνέλλος, Ελευθεροτυπία

[4] ΄Ενας άλλος παράγοντας βέβαια είναι και η ανεπάρκεια της θεωρητικής ανάλυσης και της διορατικότητάς μας αλλά ενδεχομένως αυτή η συζήτηση να χρειάζεται να γίνει σε πολλές βάσεις και όχι μόνο σε αυτή του παρόντος κειμένου.

Για να μην ξεχνάμε..

Auschwitz


Τον Ιούνιο του 1940 κοντά στην κωμόπολη Όσβιετσιμ της Πολωνίας, χτίστηκε ένα από μεγαλύτερα στρατόπεδα συγκέντρωσης-εξόντωσης της ναζιστικής γερμανίας, κατόπιν εντολής του Χάινριχ Χίμλερ, δηλαδή ενός απ’ τους γνωστότερους εθνικοσοσιαλιστές πολιτικούς-δολοφόνους της Γερμανίας. Αποτελούνταν από τρία κύρια στρατόπεδα : το Άουσβιτς Ι που ήταν το κυρίως στρατόπεδο συγκέντρωσης και το διοικητικό κέντρο όλου του στρατοπέδου, το Άουσβιτς ΙΙ (ή Μπίρκεναου) που ήταν αποκλειστικά μέρος εξόντωσης και το Άουσβιτς ΙΙΙ (ή Μόνοβιτς) που ήταν το στρατόπεδο εργασίας. Εκτός από τα κύρια, διέθετε ακόμα τριανταεννιά δευτερεύοντα στρατόπεδα και η συνολική του έκταση έφτασε τα 40 km². Το Άουσβιτς λειτούργησε για πέντε ολόκληρα χρόνια υπό τη διαχείριση των SS, ως μία εφιαλτική φυλακή αποτρόπαιων μαζικών εκτελέσεων και απάνθρωπων βασανιστηρίων.

Όλη αυτή η καταστροφή ήταν μέρος ενός εξωφρενικού ναζιστικού σχεδίου που ξεκίνησε να υλοποιείται μετά την άνοδο του Εθνικοσοσιαλιστικού κόμματος του Αδόλφου Χίτλερ στην εξουσία το 1933 και συνεχίστηκε κατά τη διάρκεια του Β’ Παγκοσμίου πολέμου. Ο όρος Ναζιστική Γερμανία ή Τρίτο Ράιχ , (επίσημο όνομα: Γερμανική Αυτοκρατορία) αναφέρεται στην περίοδο εκέινη της εξουσίας του Χίτλερ και του ναζιστικού κόμματος από το 1933 ως το 1945. Η ιδεολογία του Χίτλερ ήταν αλληλένδετη με την “ευγονική”, ένα γερμανικό κίνημα που στηρίζεται στο έργο «Άδεια Καταστροφής της Ζωής που Δεν Αξίζει να Ζει». Η “γερμανική εταιρία ευγονικής” που ιδρύθηκε από τον Άλφρεντ Πλετς το 1904, υποστήριζε πως “οι άχρηστοι άνθρωποι πρέπει να πεθάνουν”, γιατί είναι “υποδεέστεροι από τα ζώα” και “άχρηστο σώμα στην κοινωνία” και ζητούσε τη νομιμοποίηση του θανάτου τους, της εξόντωσής τους.

Ο χίτλερ θεώρησε πως οι εβραίοι πρέπει να αφανιστούν από τη Γερμανία γιατί εμπόδιζαν την άνοδο και την εξέλιξή της, καθώς επίσης και από όλα τα κατεχόμενα εδάφη και πως αυτό μπορούσε να επιτευχθεί με “μαζική εξόντωση”. Εκτός αυτού πέραν της “άρειας φυλής”, η ναζιστική θεωρία υποστηρίζει πως εκτός απ’ τους υπόλοιπους κατώτερους λαούς, υπάρχει και η κατηγορία των ανθρώπων “που δεν θα έπρεπε να υπάρχουν”, στην οποία άνηκαν όχι μόνο οι εβραίοι, αλλά και οι αθίγγανοι, οι κομμουνιστές και οι πολιτικά ακτιβιστές, οι διανοητές, οι ομοφυλόφιλοι, τα άτομα με ειδικές ανάγκες και κληρονομικές ασθένειες, οι ψυχικά ασθενείς, οι εγκληματίες και αυτοί που είχαν χαρακτηριστεί ¨εχθροί του κράτους”, τα μέλη διαφορετικών θρησκευτικών ομάδων και διαφορετικού χρώματος και γενικότερα όσοι φυσικά δεν άνηκαν στην “άρεια φυλή”, την “ανώτερη” φυλή που ήθελε να εδραιώσει και ο Χίτλερ.

Λίγο καιρό αφότου ο Χίτλερ ανέβηκε στην εξουσία ξεκίνησε ο σταδιακά αυξανόμενος πόλεμος ενάντια στους εβραίους με πρώτο χτύπημα ένα μονοήμερο μποϋκοτάζ των εβραικών επιχειρήσεων (1/4/1933)υπό την καθοδήγηση του Γιούλιους Στράιχερ και των Ταγμάτων εφόδου, και εν συνεχεία ψήφιση μιας σειράς ρατσιστικών νόμων όπως το “Νόμο για την Αποκατάσταση του Επαγγελματικού Δημόσιου Τομέα” (7/4/1933) όπου όλοι οι εβραίοι υπάλληλοι του δημόσιου τομέα απολύθηκαν αμέσως και τους “Νόμους της Νυρεμβέργης” (1935) όπου απαγορεύτηκε στους εβραίους να παντρεύονται μη εβραίους και αφαιρέθηκε απ’ όλους η γερμανική υπηκοότητα και τα βασικά πολιτικά τους δικαιώματα. Όπως το δικαίωμα της ψήφου. Ο επίσημος τίτλος που τους αποδόθηκε έπειτα από αυτά, ήταν “υποκείμενα του κράτους”. Το 1936 απαγορεύτηκε στους εβραίους να ασκούν οποιοδήποτε εξειδικευμένο επάγγελμα και το 1938 απαγορέυτηκε στα παιδιά των εβραίων να πηγαίνουν σε κανονικά σχολεία. Η πολιτική της “Αρειοποίησης” που ξεκίνησε να εφαρμόζεται το 1937 είχε ως αποτέλεσμα μέσα σε δύο χρόνια να καταρρεύσουν οικονομικά ή να πουληθούν στη ναζιστική κυβέρνηση όλες οι εβραικές εταιρίες. Το 1942 στη διάσκεψη της Βάνζεε, οι ναζί αποφάσισαν πως η “τελική λύση του εβραϊκού ζητήματος” (die Endlösung der Judenfrage) όπως ονομάστηκε, προέβλεπε τη δολοφονία του 64% των Εβραίων της Ευρώπης. Ποσοστό που ισοδυναμεί με το 35% του πληθυσμού των εβραίων παγκοσμίως.

Στο άουσβιτς εκτοπίστηκαν περισσότεροι από 1.300.000 άνθρωποι εκ των οποίων τουλάχιστον 1.100.00 έχασαν τη ζωή τους. Κάποιες άλλες εκτιμήσεις στηρίζουν πως μόνο στο άουσβιτς ΙΙ (Μπίρκεναου) οι άνθρωποι που εξοντώθηκαν ήταν περίπου 1.500.000. Κατά την οικοδόμηση αυτού του δεύτερου στρατοπέδου εξόντωσης που απείχε περίπου 1.200 μέτρα από το πρώτο, οι ναζί ανάγκασαν τους κατοίκους του κοντινού χωριού Μπρζενζίνκα να εγκαταλείψουν τα σπίτια τους, ώστε εν συνεχεία να βάλουν τους κρατούμενους των στρατοπέδων να τα χρησιμοποιήσουν ως οικοδομικά υλικά. Το άουσβιτς περιβαλλόταν και διαχωριζόταν με ηλεκτροφόρο συρματόπλεγμα και αρχικά δημιουργήθηκε για να γίνει στρατόπεδο εργασίας των αιχμαλώτων πολέμου και των φυλακισμένων από τους SS κάτι που άλλαξε πολύ σύντομα, μετατρέποντας το μέρος αποκλειστικά σε στρατόπεδο εξόντωσης.

Η περιοχή των στρατοπέδων ήταν εύκολα προσβάσιμη με το σιδηρόδρομο, κατά συνέπεια οι περισσότεροι κρατούμενοι μεταφέρθηκαν εκεί με τραίνα, στοιβαγμένοι για μέρες σε βαγόνια ζώων μέχρι τον τελικό προορισμό. Κατά την άφιξή τους γινόταν διαλογή για το ποιοι είναι κατάλληλοι να εργαστούν και όσοι δεν ήταν τους εκτελούσαν, αλλά και αυτή η διαδικασία δε γινόταν πάντα. Συχνά στέλνονταν για εκτέλεση αμέσως μόλις έφταναν. Οι ναζί αρχικά δολοφονούσαν μαζικά τους κρατούμενους και έπειτα τους πυροβολούσαν αφού τους έβαζαν να στέκονται σε ευθεία γραμμή. Όταν η διαδικασία τους φάνηκε πολυδάπανη και χρονοβόρα δοκίμασαν τη χρήση δυναμίτη που ως αποτέλεσμα είχε τον ακρωτηριασμό των ανθρώπων και όχι το θάνατό τους. Έτσι, τον Οκτώβρη του 1941, δοκίμασαν να διοχετεύσουν τα καυσαέρια ενός στρατιωτικού οχήματος μέσα σε φορτηγά, μετατρέποντάς τα σε κινητούς θαλάμους αερίων (gaswagen) και σκοτώνοντας τους επιβαίνοντες κρατούμενους. Η εξέλιξη αυτού του τρόπου εξόντωσης ήταν η κατασκευή των θαλάμων αερίων.

Η εξόντωση στους θαλάμους γινόταν αρχικά με μονοξείδιο του άνθρακα που γρήγορα αντικαταστάθηκε από το δηλητηριώδες χημικό αέριο “zyklon b” (δηλαδή “κυκλώνας β”) το οποίο αρχικά χρησιμοποιούνταν ως εντομοκτόνο αλλά όταν ερχόταν σε επαφή με τον ατμοσφαιρικό αέρα απελευθέρωνε υδροκυάνιο. Ο λόγος της αντικατάστασης του μονοξειδίου του άνθρακα με αυτό ήταν εξαιτίας της βραδύτητάς του πρώτου να επιφέρει το θάνατο. Για να πείσουν τους κρατούμενους να μπουν στους θαλάμους χωρίς να πανικοβληθούν και χωρίς να προβάλλουν αντίσταση, χρησιμοποιούσαν την ψευδή δικαιολογία ότι τους πάνε για ντους. Έπειτα, αφού γέμιζαν το θάλαμο με κρατούμενους, σφράγιζαν τις πόρτες (που έκλειναν αεροστεγώς) και διοχέτευαν το αέριο μέσω αεραγωγών. Όσοι στέκονταν κοντά στους αεραγωγούς πέθαιναν αμέσως, αλλά και απ’ τους υπόλοιπους, μέσα στα επόμενα είκοσι λεπτά από τη ρίψη του αερίου δεν επιβίωνε κανείς. Άλλοι τρόποι εξόντωσης ήταν ο απαγχονισμός, τα βασανιστήρια για ιατρικά πειράματα, η θανατηφόρα ένεση καθώς επίσης και ο θάνατος που επερχόταν από ασθένειες και ασιτία.

Επίσης υπήρχαν άνθρωποι που δεν κατάφερναν να επιβιώσουν από την εξαντλητική εργασία που τους επέβαλλαν,καθώς η εκμετάλλευση των κρατουμένων με την καταναγκαστική εργασία παράλληλα με την κακοποίησή τους ώστε να πιέζονται για καλύτερη απόδοση, απέφερε κέρδη στα SS και σε γερμανικές επιχειρήσεις. Μία εταιρεία για την οποία εξαναγκάστηκαν να δουλεύουν σκληρά ήταν η IG Farben (“Κοινοπραξία Βιομηχανιών Βαφικών Υλών”) , παράγοντας συνθετική βενζίνη ή συνθετικά ελαστικά. Η εταιρία αυτή ήταν επίσης κάτοχος του copyright για το εντομοκτόνο “zyklon b” που χρησιμοποιήθηκε στους θαλάμους αερίων. Για αυτή την εταιρία οι κρατούμενοι του άουσβιτς έχτισαν ένα βιομηχανικό συγκρότημα τέτοιων διαστάσεων, ώστε “κατανάλωνε για τη λειτουργία του περίπου όση ηλεκτρική ενέργεια χρειαζόταν η πόλη του Βερολίνου.” Το συγκρότημα πήρε το όνομα Buna, του συνθετικού καουτσούκ που κατασκευαζόταν σ’ αυτό. Περισσότεροι από 25.000 κρατούμενοι πέθαναν κατά τη διάρκεια κατασκευής του, ενώ κατά τη λειτουργία του απασχολούσε περίπου 85.000 κρατούμενους. Η κοινοπραξία αυτή, μέλη της οποίας ήταν εταιρίες όπως η Bayer και η krupp, διαλύθηκε μετά το τέλος του πολέμου,λόγω της συνεργασίας της με το ναζιστικό καθεστώς. Άλλη εταιρία που επωφελήθηκε και είχε τις εγκαταστάσεις της κοντά στα στρατόπεδα ήταν η krupp, που κατασκεύαζε τραίνα, φορτηγά, μηχανές και όπλα. Η krupp χρησιμοποίησε περίπου 70.000 ανθρώπους σαν σκλάβους για να δουλεύουν προς όφελός της. Επίσης είναι η εταιρία που εκτός από πλυντήρια, τραίνα και μηχανές του καφέ, κατασκεύασε τους δολοφονικούς θαλάμους αερίων.

Η λίστα των εταιριών που συνεργάστηκαν με τους ναζί για να εκμεταλλευτούν με τη σειρά τους τους κρατούμενους των στρατοπέδων είναι μεγάλη. Κι όλες αυτές οι εταιρίες ευθύνονται εν τέλει για το θάνατο χιλιάδων ανθρώπων καθώς και για το βασανισμό τους μέσω της σκληρής καταναγκαστικής εργασίας. Η εταιρία “J.A. Topf und s¨οhne” κατασκεύασε και συντηρούσε τους αποτεφρωτήρες των στρατοπέδων! Ένα άλλο παράδειγμα είναι η opel που κατασκεύασε τουλάχιστον το μισό αριθμό απ’ όλα τα φορτηγά καμιόνια του χίτλερ, δηλαδή του ναζιστικού στρατού, καθώς και κάποια από τ’ αεροπλάνα του. To ίδιο και η Ford που κατασκεύασε 100-120.000 φορτηγά των ναζι μόνο το 1942, με τον ιδρυτή της να είναι απ’ τους μεγαλύτερους οπαδούς του Χίτλερ και η volkswagen που χρησιμοποίησε περίπου 20.000 κρατούμενους ως εργατικό προσωπικό. H “daimler-chrysler” από την άλλη, εξανάγκαζε τοπικούς εργάτες μαζί και σοβιετικούς και γάλλους αιχμαλώτους πολέμου, να ζουν σε άθλιες συνθήκες και να δουλεύουν πολύ σκληρά για το συμφέρον της, με αποτέλεσμα κάποιοι απ’ τους σοβιετικούς εργάτες να προβούν σε αποχή από τη δουλεία και σε απεργία. Η αντίδραση της εν λόγω εταιρίας ήταν να τους στείλει στα στρατόπεδα συγκέντρωσης. Εξακολούθησε με την πολιτική αυτή στέλνοντας εργάτες στα στρατόπεδα και απασχολώντας παράλληλα χιλιάδες εκ των κρατουμένων στα εργοστάσιά της.

Ο Ρούντολφ Φραντς Φέρντιναντ Ες, διοικητής του άουσβιτς και υπεύθυνος για τη χρήση του “zyklon b” ως την πιο “αποτελεσματική και οικονομική” μέθοδο εξόντωσης, παραδέχτηκε πως οι εταιρίες προσέγγιζαν μόνες τους τις διοικήσεις των στρατοπέδων προκειμένου να έχουν δωρεάν εργατικά χέρια. Ο Ες ήταν από τους μεγαλύτερους παράγοντες που συντέλεσαν στο να γίνει το άουσβιτς το γνωστότερο και χειρότερο στρατόπεδο συγκέντρωσης της ναζιστικής γερμανίας. Έχτισε θαλάμους 10 φορές μεγαλύτερους απ’ τους μέχρι τότε υπάρχοντες ώστε να χωρούν 2.000 άτομα αντί για 200 και τελειοποίησε τεχνικές εξόντωσης επεκτείνοντας παράλληλα το στρατόπεδο.

Στη δίκη του μετά από χρόνια η απάθειά του ήταν αξιοσημείωτη και όταν κατηγορήθηκε για τη δολοφονία τρεισήμιση εκατομμυρίων ανθρώπων απάντησε: “Όχι, ήταν μόνο δυόμισι εκατομμύρια. Οι υπόλοιποι πέθαναν από αρρώστιες και ασιτία.”

 

Ένας ακόμη “κάτοικος” του Άουσβιτς που οδήγησε χιλιάδες ανθρώπους στο θάνατο διά βασανισμού ήταν ο στρατιωτικός γιατρός Γιόζεφ Μένγκελε,  γνωστός και ως “άγγελος του θανάτου” που έγινε γνωστός για τα σαδιστικά του πειράματα και τις απάνθρωπες πράξεις του στα σώματα των κρατουμένων. Ένας από τους στόχους του Μένγκελε ήταν να καταφέρει να παράξει “φυλετικά αγνά” μωρά κι ένας άλλος να διερευνήσει τις αντοχές του ανθρώπινου σώματος στον πόνο, την πίεση, τη θερμοκρασία κ.ά. Για να μπορέσει να κάνει νεκροψία στα θύματά του και να επιβεβαιώσει τα πειράματά του, τα σκότωνε με ενέσεις φαινόλης.Επίσης, ο ίδιος ήταν και ο υπεύθυνος της διαλογής των νεοαφιχθέντων κρατουμένων για το ποιοι ήταν ικανοί να δουλέψουν ή αλλιώς να θανατωθούν άμεσα. Ένας άλλος “γιατρός” και καθηγητής, ο Δρ Κλάουμπεργκ εφάρμοζε πειράματα στειρώσεων στις γυναίκες του στρατοπέδου (είχε δοκιμαστεί στείρωση μέχρι και με τη χρήση ακτίνων χ).

Θύματα του Ολοκαυτώματος υπήρξαν πάνω από 6.000.000 άνθρωποι. Κάποιες εκτιμήσεις φτάνουν τα 11.000.000. Με τον όρο Ολοκαύτωμα περιγράφεται ο συστηματικός διωγμός και η γενοκτονία με την υποκίνηση του κράτους διαφόρων εθνικών, θρησκευτικών, κοινωνικών και πολιτικών ομάδων κατά τη διάρκεια του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου από την Ναζιστική Γερμανία και τους συνεργάτες τους.”   Το ολοκαύτωμα εξαπλώθηκε σ’ όλα τα κατεχόμενα εδάφη των ναζί, περιοχές που σήμερα αποτελούν 35 ευρωπαϊκές χώρες. Στην Κεντρική και Ανατολική Ευρώπη μέχρι το 1939 ζούσαν περισσότεροι από 7 εκατομμύρια εβραίοι. Εκεί δολοφονήθηκαν 5 εκατομμύρια εκ των οποίων 3 εκατομμύρια στην Πολωνία. Η ποινή που επέβαλλαν οι Γερμανοί σ΄όσους έκρυβαν Εβραίους ήταν θάνατος, παρόλα αυτά υπήρξαν Πολωνοί που έσωσαν ζωές διακινδυνεύοντας τη δική τους και των οικογενειών τους. Δε γινόντουσαν εξαιρέσεις στις δολοφονίες ούτε διακρίσεις στα βασανιστήρια. Εκατοντάδες χιλιάδες ψυχικά ασθενείς και ανάπηροι εξοντώθηκαν με την αιτιολόγηση των ναζί πως “είναι βάρος στην κοινωνία”και προσβολή στο ιδεώδες της “αρίας φυλής”, γύρω στα 400.000 άτομα στειρώθηκαν υποχρεωτικά επειδή έπασχαν από ψυχικές ασθένειες ή αναπηρίες που πιστεύονταν πως είναι κληρονομικές, και περίπου 200.000 άνθρωποι θανατώθηκαν από το πρόγραμμα Ευθανασίας Τ-4.

Από τους φυλακισμένους του Άουσβιτς, περίπου 700 προσπάθησαν ν’ αποδράσουν και περίπου 300 τα κατάφεραν. Μία γνωστή μαζική απόδραση έγινε στις 7 Οκτωβρίου 1944. Oι κρατούμενοι του Ειδικού αποσπάσματος που ήταν απομονωμένοι από τους υπόλοιπους επαναστάτησαν και γυναίκες κρατούμενες μετέφεραν κρυφά εκρηκτικά από βιομηχανικές εγκαταστάσεις του στρατοπέδου με τα οποία κατάφεραν να αντινάξουν τμήμα του κρεματορίου 4 και να επιχειρήσουν να φύγουν. Η μαζική διαφυγή των 250 κρατουμένων είχε άδοξο τέλος γιατί συνελήφθησαν και εκτελέστηκαν. Δύο κρατούμενοι που είχαν καταφέρει να δραπετεύσουν από το στρατόπεδο (ο Ρούντολφ Βρμπα και ο Άλφρεντ Βέτσλερ) παρέδωσαν στους συμμάχους το 1944 χάρτες με λεπτομέρειες και ακριβείς πληροφορίες για τα στρατόπεδα του Άουσβιτς και ο Βίτολντ Πιλέτσκι που ήταν ο μοναδικός άνθρωπος που φυλακίστηκε εθελοντικά στο άουσβιτς, έστελνε συχνά κρυφές αναφορές απ’ το εσωτερικό.

Οι δολοφονίες των ναζιστών έπαψαν να συμβαίνουν μόνο όταν ήρθε το τέλος του πολέμου, που εισέβαλλαν οι Συμμαχικές δυνάμεις και τους ανάγκασαν να παραιτηθούν (Μάιος 1945). Οι γερμανοί τότε προσπάθησαν να καταστρέψουν ότι μπορούσαν από τα πεδία της φρίκης (πχ ανατινάζοντας θαλάμους αερίων) για να μην φανερωθούν οι πράξεις τους και ανάγκασαν τους κρατούμενους σε εξαντλητικές πορείες μέσα στο χιόνι ώστε να μεταφερθούν στους σιδηρόδρομους και από εκεί σε άλλα στρατόπεδα. Αυτές ονομάστηκαν “πορείες θανάτου” γιατί οι κρατούμενοι ήταν ήδη πολύ αδύναμοι και διένυαν αποστάσεις δεκάδων χιλιομέτρων με την ασιτία και το κρύο να θερίζουν. Όσοι μάλιστα καθυστερούσαν και δεν μπορούσαν να περπατήσουν γρήγορα, εκτελούνταν επιτόπου. Η μεγαλύτερη “πορεία θανάτου” έγινε τον Ιανουάριο του 1945. Εννέα μέρες πριν φτάσουν οι Σοβιετικοί στο στρατόπεδο του Άουσβιτς, οι Ναζί ανάγκασαν 60.000 κρατούμενους να περπατήσουν εξήντα χιλιόμετρα (ως το Βόντισλαβ) για να τους στοιβάξουν στα τρένα. Περίπου 15.000 άνθρωποι πέθαναν καθ’ οδόν. Το Άουσβιτς Μόνοβιτς κατελήφθη το μεσημέρι της 27 Ιανουαρίου 1945 από το συνταγματάρχη Πάβελ Κουρότσκιν και την 60ή στρατιά.

Τα περισσότερα από τα στρατόπεδα που κατέλαβαν οι σοβιετικοί ήταν ήδη άδεια με τους κρατούμενους να έχουν μεταφερθεί ήδη με πορείες θανάτου απ’ τις οποίες γλίτωσαν μόνο κάποιες χιλιάδες άνθρωποι. ¨Όμως, σ’ ένα άλλο στρατόπεδο το Μπέργκεν-Μπέλζεν, που απελευθέρωσαν Αμερικάνοι και Βρετανοί στις 15 Απριλίου, βρέθηκαν 60.000 κρατούμενοι εκ των οποίων οι 10.000 πέθαναν λίγο καιρό μετά από την απελευθέρωση εξαιτίας του υποσιτισμού και των ασθενειών.

Οι “δίκες του άουσβιτς” έγιναν μέσα στη δεκαετία του ’60, αλλά από τους 8.000 που υπηρέτησαν στο Άουσβιτς μόνο οι 800 κατηγορήθηκαν και μόνο οι 40 απ’ αυτούς βρέθηκαν εν τέλει υπόλογοι ενώπιον του δικαστηρίου. Ο Ρούντολφ Ες συνελήφθη το 1946 από βρετανούς, παραδόθηκε στην Πολωνία, καταδικάστηκε σε θάνατο και στις 16 Απριλίου απαγχονίστηκε μπροστά απ’ το Άουσβιτς και την είσοδο της πρώην κατοικίας του.

Μπορεί να μη μάθουμε ποτέ τον ακριβή αριθμό των θυμάτων του ναζιστικού καθεστώτος. Όμως θύματα των φασιστών υπάρχουν ακόμη, υπάρχουν κάθε μέρα. Αυτό είναι ένα μεγάλο μέρος της πολιτικής του εθνικισμού και των εθνοκαθάρσεων και αυτά τα αποτελέσματα όταν δόθηκε εξουσία, όταν δόθηκε έδαφος να εδραιωθούν και να εξαπλωθούν. Αυτό το κείμενο είναι μικρό για να χωρέσει τη φρικαλεότητα εκείνης της περιόδου και ν’ αναλύσει όλα τα περιστατικά. Από τα πογκρόμ στους εβραίους και τις παγίδες στους κομμουνιστές με στημένες εκρήξεις μέχρι..το ολοκαύτωμα. Ένα από τα μεγαλύτερα εγκλήματα στην ανθρώπινη ιστορία. Μόνο που το έγκλημα δεν ήταν ένα. Μόνο που όταν μιλάμε για φασίστες δεν μιλάμε για ανθρώπους. Και η βόμβα πήρε καιρό να κατασκευαστεί, αλλά όταν έσκασε ήταν πια αργά. Κάποια λάθη δεν πρέπει να επαναλαμβάνονται.




Οι ανοιχτές φυλακές των καταπιεσμένων

Ο παραπάνω χάρτης χωροθετεί τις 30 μεγαλύτερες παραγκουπόλεις(“megaslums), χωρίς ωστόσο να αποτυπώνονται σε αυτόν το σύνολο των παραγκουπόλεων παγκοσμίως ο αριθμός των οποίων αγγίζει τις 250.000. Το μέγεθος των κύκλων και γκρίζοι τονισμοί προσδιορίζουν τον αριθμό των κατοίκων των παραγκουπόλεων σε εκατομμύρια.
 
Οι ανοιχτές φυλακές των καταπιεσμένων

Μια χωρική αποτύπωση της εκμετάλλευσης

Άλλη μια παγκοσμιοποιημένη κρίση ξεσπά, άλλος ένας κύκλος αποδοχής και κερδοφορίας κλείνει για το κεφάλαιο, ενώ παράλληλα ανοίγει άλλος ένας κύκλος αίματος για όσους βρίσκονται στο περιθώριο. Ανά τα χρόνια και σε όλο τον κόσμο, τα κοινωνικά αδιέξοδα, που προέκυπταν από την υπερσυσσώρευση πλούτου όπως αυτή οργανωνόταν από τους ισχυρούς, καλύπτονταν από την απόλυτη καταπίεση ή και την εξόντωση ολόκληρων κοινωνικών κομματιών. Αυτή γινότανε δυνατή με τρόπους ανάλογους των εκάστοτε κοινωνικών καταστάσεων. Στρατόπεδα συγκέντρωσης (εργασίας και εξόντωσης), γενοκτονίες, γκέτο, σφαγές στις παραγκουπόλεις, ρατσιμός και υποτίμηση των μεταναστευτικών πληθυσμών. Ανοιχτές, κλειστές και αόρατες φυλακές ορθώνονται παντού, για να περιορίσουν τους εκμεταλλεύσιμους και να εξοντώσουν αυτούς που “περισσεύουν”. Οι στρατηγικές διαφέρουν, αλλά ο στόχος είναι σταθερά ο ίδιος για τους ισχυρούς, που προσπαθούν διαχρονικά να προσαρμόσουν τις διεργασίες τις κοινωνικής ζωής στα δικά τους μέτρα. Αφού η ζωή δε φτάνει για όλους, να ξεμπερδεύουνε με κάποιους για να διατηρήσουνε την ειρήνη με τους υπόλοιπους. Σε αυτό το άρθρο θα εξετάσουμε κάποιες από τις εκφάνσεις των κοινωνικών ανισοτήτων και της βίαιης, ολοκληρωτικής διαχείρησής τους, όπως αυτές αποτυπώνονται στο χώρο και την πολεοδομία μέσα από το φαινόμενο των παραγκουπόλεων. Σκοπός μας δεν είναι να οριστεί μια γενική και απόλυτη κατάσταση σε σχέση με το πως διαμορφώνονται οι παραγκουπόλεις. Παρόλο που το φαινόμενο αυτό φαίνεται πως εξαπλώνεται καθολικά μέσα στο καπιταλιστικό σύστημα, μπορεί να κατανοηθεί μόνο αφού φιλτραριστεί από την ιστορία και τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά του κάθε τόπου τα οποία συνθέτουν μια διαφορετική πραγματικότητα κάθε φορά.

Ιστορικά – κοινωνικά στοιχεία του φαινομένου των παραγκουπόλεων
 
Μέσα στα πλαίσια του παγκοσμιοποιημένου καπιταλισμού οι πόλεις αποτελούν το δομικό στοιχείο πάνω στο οποίο αναπτύσσεται το κυρίαρχο σύστημα. Ένα σύστημα εξουσιαστικό και ιεραρχικό το οποίο βασίζεται σε ταξικές, έμφυλες και φυλετικές διακρίσεις. Ο παραγόμενος χώρος των πόλεων φέρει τα παραπάνω χαρακτηριστικά ενώ την ίδια στιγμή είναι αυτός που τα αναπαράγει εκ νέου. Καθώς η πόλη αποτελεί την χωρική προβολή των κοινωνικών διεργασιών, οι τόποι που αναδύονται εμφανίζουν το πιο σκληρό πρόσωπο της εκμετάλλευσης και της εξαθλίωσης αλλά ταυτόχρονα μετατρέπονται σε τόπους έντονων κοινωνικών αντιστάσεων και συγκρούσεων.

Οι πόλεις είναι οι πρωταγωνιστές χωρικής οργάνωσης του κυρίαρχου συστήματος και ως τέτοιοι συγκεντρώνουν το μεγαλύτερο μέρος του πληθυσμού παγκοσμίως. Τόσο τα μεγάλα αστικά κέντρα όσο και οι πόλεις της περιφέρειας αυξάνουν και θα συνεχίζουν να αυξάνουν τον πληθυσμό τους σε αντίθεση με τον αγροτικό πληθυσμό της υπαίθρου ο οποίος συνεχώς συρρικνώνεται. Οι πόλεις των αναπτυσσόμενων χωρών είναι αυτές που προβλέπεται πως θα απορροφήσουν το 95% της μελλοντικής αύξησης του αστικού πληθυσμού.[1] Στις πόλεις αυτές εμφανίζεται μια εντινόμενη αστικοποίηση, κυρίως από την δεκαετία του ’70 και έπειτα, η οποία δεν συμβαδίζει απαραίτητα με την ταυτόχρονη εκβιομηχανοποίηση τους αλλά ούτε και με την οικονομική τους ανάπτυξη. Η κρίση του '70 και η οικονομική αναδιάρθρωση, υπο τη μορφή προγράμματων διαρθρωτικής προσαρμογής (SAP) του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου τη δεκαετία του '80, εξανάγκασαν μεγάλο μέρος του αγροτικού πληθυσμού να μετακινηθεί προς τα αστικά κέντρα των χωρών του αναπτυσσόμενου κόσμου προς αναζήτηση εργασίας. Το μεγαλύτερο κομμάτι αυτού του πληθυσμού στράφηκε προς τη μαύρη εργασία προκειμένου να βγάλει τα προς το ζην, κάτι που όμως πολλές φορές αδυνατούσε και αδυνατεί να εξασφαλίσει. Ο πληθυσμός αυτός εγκαστάθηκε μαζικά σε αυτοσχέδια καταλύματα, που οι ίδιοι κατασκεύασαν, κυρίως στα όρια των πόλεων, δημιουργώντας τις παραγκουπόλεις. Σε αυτές πέρα από τους οικονομικούς μετανάστες απαντώνται πολλές φορές και κατώτερα κοινωνικά στρώματα προερχόμενα από την πόλη τα οποία αδυνατούν να αντεπεξέλθουν στα αυξανόμενα ενοίκια και στο αυξανόμενο κόστος ζωής. Οι παραπάνω μαζί με διάφορες εθνοτικές μειονότητες και πρόσφυγες λόγω πολέμων συνθέτουν το σύνολο των κατοίκων των παραγκουπόλεων. Αυτοί κατά βάση απασχολούνται σε κλάδους της παραοικονομίας. Πλανόδιοι έμποροι, επιστάτριες, φορτοεκφορτωτές, οικιακές βοηθοί και τόσοι ακόμη συγκροτούν τις στρατιές εργασίας της παραοικονομίας των κρατών αυτών που μάλιστα αποτελούν, σε πολλές περιπτώσεις, ίσως το μεγαλύτερο ποσοστό του οικονομικά ενεργού πληθυσμού.

Η Τζακάρτα, το Λάγος, η Ντάκα, το Καρατσί, το Ρίο ντε Ζανέϊρο, το Καράκας, η Λίμα, το Νέο Μεξικό, το Κάϊρο είναι κάποιες από τις πόλεις όπου εμφανίζεται οι σύγχρονες παραγκουπόλεις. Μάλιστα σε ορισμένες πόλεις όπως το Ναϊρόμπι και το Μουμπάι, περίπου οι μισοί από τους κατοίκους ζουν σε παραγκόσπιτα. Το 43% του αστικού πληθυσμού των αναπτυσσόμενων χωρών ζει σε παραγκουπόλεις, ενώ το φαινόμενο δεν απουσιάζει και από τις δυτικές μητροπόλεις όπου το ποσοστό του αστικού πληθυσμού που ζει σε παραγκουπόλεις στις αναπτυγμένες χώρες φτάνει το 6%[2]. 

Οι παραγκουπόλεις – ως συνθήκη – δεν είναι ένα σύγχρονο φαινόμενο. Αποτελούν αναπόσπαστο κομμάτι της ανάδυσης και εδραίωσης του καπιταλιστικού συστήματος.Από τα τέλη του 17ου αιώνα, περίοδο της βιομηχανικής επανάστασης και ανόδου του πρώιμου καπιταλισμού, κάνουν την εμφάνισή τους γειτονιές -στις τότε αναπτυσσόμενες πόλεις της δύσης- όπου στοιβάζονται κάτω από άθλιες συνθήκες άνθρωποι, οι οποίοι εξαναγκασμένα έχουν μετακινηθεί από την ύπαιθρο στις πόλεις για να καλύψουν τις ανάγκες της βιομηχανίας για εργατικά χέρια. Τότε συναντούμε για πρώτη φορά τα slums, περιοχές του Λονδίνου που αποτελούν χαρακτηριστικά παραδείγματα τέτοιων γειτονιών.

Τα σύγχρονα σε εμάς slums είναι οι favelas του Ριο ντε Τζανέιρο, οι callampas της Χιλής, οι ranchitos της Βενεζουέλα, οι limonadas της Γουατεμάλα, οι «πόλεις των θαυμάτων» της Ουρουγουάη, τα «σπίτια των μαγισσών» της Αργεντινής και τόσες άλλες. Αυτά συνήθως θα τα συναντήσουμε στις παρυφές των πόλεων, σε απόκρημνες πλαγιές ή σε όχθες ποταμών, κοντά σε διυλιστήρια ή σε χημικά εργοστάσια, στα όρια αυτοκινητοδρόμων και σιδηροδρόμων και πιο σπάνια μέσα στις ίδιες τις πόλεις. Αποτελούνται από πρόχειρες κατασκευές χωρίς αποχετευτικό και υδροδοτικό σύστημα, χωρίς ηλεκτρισμό ή καθαρό νερό. Το μέγιστο των ορόφων φτάνει τους τρεις (αν και σπάνια), με την πυκνότητα του πληθυσμού να είναι μεγαλύτερη από οπουδήποτε αλλού και ο ζωτικός χώρος να συρρικνώνεται στο ελάχιστο. Τα όρια των παραγκουπόλεων πολλές φορές χαράσσονται, είτε από προϋπάρχουσες υποδομές των πόλεων (π.χ. σιδηροδρομικές γραμμές) είτε με νέες υλικές περιφράξεις όπου σε ορισμένες περιπτώσεις οι δημοτικές/ κρατικές αρχές επιλέγουν να ανορθώσουν (βλέπε το παράδειγμα του Ρίο όπου λόγω των ολυμπιακών αγώνων του 2012 το κράτος σηκώνει τείχους σε 14 faveles). Σε οποιαδήποτε περίπτωση η επιλογή είναι ξεκάθαρη: η γκετοποίηση των περιοχών αυτών. Ο χωρικός και συμβολικός αποκλεισμός τους από το υπόλοιπο κομμάτι της πόλης. Η καταστολή παίρνει λοιπόν σάρκα και οστά μέσα από την πολεοδομία κάνοντας έτσι δυνατό τον έλεγχο και τη διαχείριση αυτών των πληθυσμών προκρίνοντας , και με αυτόν τον τρόπο, την εγκαθίδρυση μιας ολοκληρωτικής κοινωνίας.

Μέσα όμως από αυτές τις σκοτεινές πλευρές των πόλεων, εκεί όπου τα έργα του Ντίκενς αναβιώνουν ξανά ακόμα πιο σκληρά και ανελέητα, αναδύονται αντιστάσεις οι οποίες κάποιες φορές μετατρέπονται σε αυθόρμητες εξεγέρσεις, ενώ άλλες φορές οργανώνονται αρνούμενες μαζικά τις κατεδαφίσεις ή και διεκδικώντας γη όπου θα μπορέσουν να στεγάσουν τους εαυτούς τους και τις ανάγκες τους στηριζόμενες στις δικές τους δυναμικές και δυνατότητες μέσω συλλογικών διαδικασιών.[3] 


Το χαρακτηριστικό παράδειγμα του Ρίο Ντε Τζανέιρο

“Ποια είναι η αποστολή σου, μαυροφόρε; Να μπουκάρεις στη φαβέλα και να σπείρεις πτώματα στο χώμα.” [4]

Στη Βραζιλία, τα τελευταία χρόνια, έχουν αναδυθεί κοινωνικά μορφώματα[5] τα οποία διεκδικούν καλύτερες ή και διαφορετικές συνθήκες στέγασης. Τα κοινωνικά αυτά μορφώματα ποικίλουν και ως προς τα ιδεολιγικά τους χαρακτηριστικά και ως προς τα μέσα που χρησιμοποιούν. Κάποια επιλέγουν την απο τα μέσα επιρροή της κρατικής πολιτικής για τις διεκδικήσεις τους, κάποιοι καταλαμβάνουν μεγάλα κομμάτια γής και κτίρια μέσα στην πόλη χρησιμοποιώντας τα ως πίεση έτσι ώστε το κράτος να αναλάβει την αξιοπρεπή στέγασή τους, κάποια προτάσσουν την αυτοδιαχείριση μέσα στις κοινότητες αγώνα διεκδικώντας μια ποιοτικά διαφορετική αυτοστέγαση. Η σημαντική διαφοροποίηση αυτών των μορφωμάτων είναι ξεκάθαρα η στάση/ ή και αντίσταση απέναντι στο κράτος. Σε γενικές γραμμές φαίνεται πως κυριαρχεί μια σχέση υποτέλειας των κινημάτων αυτών με την οικονομική και πολιτική εξουσία θέτοντας έτσι όρια στη σύγκρουση τους, αδυνατώντας/μη επιθυμώντας να περάσουν στην αντίπερα όχθη και να έρθουν σε μια συνολική αντιπαράθεση. Παρόλα αυτά είναι σημαντικό να αναδειχθούν οι τρόποι οργάνωσης των μορφωμάτων αυτών τα οποία κατα κύριο λόγο προτάσσουν τον κοινοτισμό και την αλληλεγγύη, κάτι που εκλίππει σχεδόν ολοκληρωτικά απο τις σημερινές μητροπόλεις.

Το 2014 και το 2016 θα φιλοξενηθούν στο Ρίο Ντε Τζανέιρο της Βραζιλίας το παγκόσμιο κύπελλο ποδοσφαίρου και οι ολυμπιακοί αγώνες. Οι ολυμπιακοί αγώνες συμπυκνώνουν σε μικρό χρονικό διάστημα, εκτός από τις διάφορες ντοπαρισμένες εθνικές υπερηφάνειες και ενότητες ανά τον κόσμο, όλες τις εφαρμοσμένες (αλλά και σε πειραματικό στάδιο) αξίες του λευκού και του μαύρου καπιταλισμού. Εντατική εκμετάλλευση των “εργατών της ολυμπιάδας”, εργατικά ατυχήματα, δοκιμές των νέων μορφών ντόπας, μίζα και επένδυση, θέαμα, διαφήμιση, έλεγχος και καταστολή αλλά και νέοι ορίζοντες στις “business as usual” των αφεντικών. Όποια μορφή και αν παίρνουν αυτές οι μπίζνες, σε όλο το φάσμα της οικονομίας και της παραοικονομίας. Στο Ρίο τα αφεντικά έχουν και την “τύχη” να προηγείται η προετοιμασία και η διεξαγωγή του Μουντιάλ πριν από αυτή των ολυμπιακών αγώνων, κάτι που τους δίνει επιπλέον χρόνο για σχέδια.

Ένα από τα πρώτα κύρια στοιχήματα των διοργανωτών είναι να πειστεί ο υπόλοιπος κόσμος ότι οι αγώνες θα διεξαχθούν με την απαραίτητη ασφάλεια, κάτι που θα προσελκύσει φυσικά “φίλαθλους” τουρίστες στο να επισκεφτούν τη μισή αλήθεια της πρωτεύουσας της Βραζιλίας, αυτήν που καταναλώνεται σαν προϊόν, υπηρεσία ή θέαμα. Η άλλη μισή, αυτή των παραγκουπόλεων (φαβέλες) στη μία πλευρά της πόλης, όπου έχει απωθηθεί και στριμωχτεί το φτωχό κομμάτι του πληθυσμού, πρέπει να κρυφτεί ή να πάρει και αυτή τη μορφή θεάματος εκ τους ασφαλούς (ίσως μέσα από ένα τελεφερίκ που σε ανεβάζει σε μια από τις ψηλές πλαγιές του Ρίο). Για καιρό τώρα οι ειδικές δυνάμεις της αστυνομίας του Ρίο πραγματοποιούν έναν πόλεμο ενάντια στο εμπόριο ναρκωτικών και την εγκληματικότητα με όσο γίνεται πιο πειστικές (άρα αιματηρές) εισβολές στις παραγκουπόλεις. Δεν είναι όμως μόνο η αίσθηση της “ασφάλειας” που επιδιώκουν.

Χρόνια τώρα η δουλειά του κράτους και της αστυνομίας του Ρίο σε ό,τι αφορά τις φαβέλες είναι να ελέγχει και να διαχειρίζεται αυτό το εν δυνάμει ανεξέλεγκτο κομμάτι του πληθυσμού που ζει σε άθλιες συνθήκες. Ένας αποδοτικός τρόπος είναι να φροντίζουν για την ισχυρή παρουσία των ναρκωτικών και των όπλων. Έτσι στήνονται συμμμορίες γύρω από τη διακίνησή τους και γύρω από τον έλεγχο περιοχών μέσα στις φαβέλες. Δουλειά της αστυνομίας είναι να εποπτεύει και να ρυθμίζει όλη αυτήν τη συμπεριφορά εισπράτοντας φυσικά και τους κατάλληλους “φόρους”. Αυτήν τη δουλειά την κάνει κυρίως με το πιο πειστικό μέσο, την ένοπλη βία, αφήνωντας μετά από τις επεμβάσεις της στις φαβέλες δεκάδες νεκρούς με το πρόσχημα του εμπορίου των ναρκωτικών ή της αντίστασης. Αυτές ήταν πάντα οι συνηθισμένες μπίζνες των αφεντικών στις παραγκουπόλεις, αυτός είναι ο περίφημος πόλεμος κατά των ναρκωτικών, που κατά τα άλλα συνεχίζουν να μαστίζουν τα κατώτερα στρώματα. Τώρα όμως παίρνει και άλλη μορφή.

Οι νέοι ορίζοντες για επενδύσεις που ανοίγονται με αφορμή το μουντιάλ και τους ολυμπιακούς αγώνες έχουν να κάνουν με το πού είναι χτισμένες κάποιες από αυτές τις παραγκουπόλεις. Είναι σε περιοχές “φιλέτα”, σε πλαγιές πανέμορφες δίπλα και μέσα στο τροπικό δάσος, με σπάνια θέα στους ωκεανούς. Εδώ και καιρό, αυτός ο πόλεμος που βαφτίστηκε “πόλεμος ενάντια στο ναρκεμπόριο” μαίνεται πιο σκληρός από ποτέ, τα θύματα (κυρίως άμαχος πληθυσμός) πολλαπλασιάζονται και οι αστυνομικές δυνάμεις λειτουργούν με τρόπο εξόφθαλμα αντισυνταγματικό, ακόμα και για τους δικούς τους όρους. Μόνο στην επιχείρηση στις φαβέλες του Αλεμάου στα τέλη του 2010 για την ανακατάληψη της περιοχής από τους έμπορους ναρκωτικών σκοτώθηκαν πάνω από 45 άτομα (χωρίς να συμμετέχουν όλοι στις συγκρούσεις), ενώ από 2008 μέχρι το 2010 ο αριθμός των νεκρών από τον εσωτερικό αυτό πόλεμο που έχει ξεσπάσει στις φτωχογειτονιές είναι πάνω από 1500. Ο πληθυσμός των παραγκουπόλεων δέχεται μία βίαιη σταδιακή έξωση με στόχο τον εξευγενισμό των περιοχών υψηλού οικονομικού ενδιαφέροντος, για να αξιοποιηθούν αργότερα εμπορικά και να κατοικηθούν από τις ανώτερες τάξεις. Αυτό που συμβαίνει στον απόηχο της προετοιμασίας των μεγάλων αθλητικών γεγονότων είναι μια μορφή γενοκτονίας που υπόκεινται οι κάτοικοι των παραγκουπόλεων, μια αιματηρή διαχείριση κομματιών του φτωχού πληθυσμού που περισσεύουν από τα σχέδια των επενδυτών, ένα σπρώξιμο προς τα μέσα κατοίκων για να χωρέσουν και άλλα οικονομικά θαύματα στην “πόλη των θαυμάτων”. Και γίνεται με όλα τα μέσα: όπλα, εξώσεις, εκφοβισμούς, εκκενώσεις κατειλημμένων περιοχών και κτηρίων, κόψιμο ηλεκτροδότησης, τείχη που περιορίζουν την περαιτέρω επέκταση μιας φαβέλας και άλλα. Πιο χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι οι συνεργοί στην ίδια επιχείρηση, οι διάφορες ΜΚΟ που εμφανίζονται και δραστηριοποιούνται στις περιοχές, με κοινωνικό προφίλ εξ αριστερών, οι οποίες εκτός από τη δουλειά της σκούπας που καλύπτει τα ίχνη της αιματοχυσίας έχουν και το ρόλο της χαρτογράφησης της περιοχής και των κατοίκων, το ρόλο του μόνιμου ρουφιάνου. Ο πολιτιστικός όμιλος Afroreggae που προωθεί την ένταξη και την κοινωνική δικαιοσύνη κλπ κλπ και συμμετείχε σε ρόλο διαμεσολαβητή στις συγκρούσεις του Αλεμάου είναι μία από αυτές.

Οι εκκενώσεις παραγκουπόλεων εν όψει των αγώνων δε είναι φαινόμενο που εντοπίζεται μόνο στο Ρίο φυσικά. Στο Σάο Πάολο (συνδιοργανώτρια πόλη του μουντιάλ) επίσης πραγματοποιείται εκδίωξη κατοίκων φτωχογειτονιών με χαρακτηριστικό παράδειγμα τη σφαγή στο Πινεϊρίνιο το Γενάρη, όπου περίπου 2.000 μέλη της στρατιωτικής αστυνομίας, υπό την κάλυψη δύο στρατιωτικών ελικοπτέρων και με τη χρήση τεθωρακισμένων αρμάτων κατέλαβαν ένα οικόπεδο 1.380.000 τ.μ. που ανήκει στον επιχειρηματία και υπόδικο για οικονομικά εγκλήματα και διαφθορά Νάτζι Ναχάς και την εταιρεία του Selecta, αφήνοντας πίσω τους αγνώστου αριθμού νεκρούς και τραυματίες. Στρατιωτικές επιχειρήσεις πραγματοποιούνται και  στις φαβέλες του Μπέλο Οριζόντε, του Πόρτο Αλέγκρε, της Φορταλέσα και άλλων πόλεων

Οι όροι κάθαρσης του συγκεντρωμένου πληθυσμού στο Αθηναϊκό κέντρο

Η περιοχή οπού βρίσκεται τεχνηέντως συγκεντρωμένο το μεγαλύτερο κομμάτι του μεταναστευτικού πληθυσμού της Αθήνας. Αφ' ενός η μαύρη εργασία δεσμεύει την καθημερινότητα και τις μετακινήσεις τους εκεί πέρα, καθώς είναι ο μόνος κλάδος που πλέον μπορεί να τους απορροφήσει ενώ ταυτόχρονα κάτι τέτοιο να είναι προς το συμφέρον των νόμιμων και παράνομων αφεντικών. Εδώ και καιρό, παράλληλα με την προπαγάνδα για το αδιαχώρητο του κέντρου της Αθήνας, που παρουσιάζει την βίαιη πραγματικότητα σαν ένα αποτέλεσμα από κάποιον εξωγενή, κάποιον ξένο παράγοντα και όχι σαν αποτέλεσμα της όξυνσης της εκμετάλλευσης και των κοινωνικών ανισοτήτων, οργανώνονται αγοραπωλησίες από μεγαλοεργολάβους που αποκτούν ολόκληρα οικοδομικά τετράγωνα για να αναπλάσουν στα μέτρα τους την πόλη. Έχουμε αναφερθεί ξανά σε αυτό το ζήτημα στο τεύχος 6 των μαντάτων, εξετάζοντας την διαχείριση του σε σχέση με τον παράγοντα της άκρας δεξιάς. Επίσης στο επόμενο από αυτό τεύχος, του Ιούνη του '11, υπάρχει ένα άρθρο ανάλυσης του οικονομικό-πολιτικού διακυβεύματος της εκκαθάρισης του κέντρου. Παραπέμπουμε σε αυτά τα δύο άρθρα για να εξετάσουμε στη συνέχεια τη νομική κάλυψη για τις επιχειρήσεις εκτόπισης των μεταναστών από τις πρόσκαιρες κατοικίες τους.

Σε αντίθεση με την πραγματικότητα της Βραζιλίας, όπου και οι παραγκουπόλεις αποτελούν μία λύση, κατά κάποιο τρόπο, που έχει βρεθεί από τους φτωχούς για να καλύψουν τουλάχιστον την ανάγκη τους για στέγαση, στο κέντρο της Αθήνας υπάρχουν κελιά επί πληρωμή. Μιλάμε για τα “σπίτια τρώγλες” όπως έχουν γίνει ευρύτερα γνωστά από τα ΜΜΕ. Μιλάμε για διαμερίσματα που νοικιάζονται κατά κεφαλή και με ημερήσια ταρίφα σε μετανάστες. Αντί βέβαια η δημόσια συζήτηση να περιστρέφεται γύρω από τη βαναυσότητα αυτού του εκβιασμού, περιστρέφεται γύρω από τις υγειονομικές συνθήκες που επικρατούν μέσα σε αυτά τα σπίτια που προφανώς και είναι ανάλογες της υποτίμησης που έχουν υποστεί οι μετανάστες.

Σε αυτή την περίπτωση μιλάμε για έναν τρόπο στέγασης που ορίζεται ολοκληρωτικά από τους ιδιοκτήτες των διαμερισμάτων. Οι μετανάστες και μετανάστριες, μη έχοντας χρόνο να εγκατασταθούν σε μια πραγματικότητα και να βρουν μία γωνία απ' όπου και θα ζήσουν, οδηγούνται στην πιο εφήμερη των λύσεων. Το στήσιμο μιας παράγκας μπορεί στη Βραζιλία να οριστεί σαν ένα κομμάτι μιας κάποιας “λαϊκής κουλτούρας”, που είναι δηλαδή κάτι το κοινωνικό, κάτι αυστηρά ταξικά προσδιορισμένο και τέλος κάτι το διαφυλετικό καθώς είναι κοινό κτήμα τόσο βραζιλιάνων όσο και μεταναστών φτωχών. Αυτό που συμβαίνει στην Αθήνα είναι εκ διαμέτρου αντίθετο αναφορικά με τις σχέσεις που αναπτύσσονται εντός του αλλά και το συμφέρον όσων στεγάζονται με αυτό τον τρόπο. Αρχικά δε μπορεί να χαρακτηριστεί λαϊκό, καθώς αφορά μόνο όσους εξαιρούνται από την έννοια του “λαού”, και δη του ελληνικού, που επικαλείται τόσο η χρυσή αυγή όσο και ο σύριζα και όλο το υπόλοιπο φάσμα της καθεστωτικής πολιτικής. Επιπλέον αυτά τα κοινωνικά κομμάτια δεν είχαν την ευκαιρία να ριζώσουν, ας πούμε, σε μια γειτονιά, όπως συνέβαινε με τους μετανάστες των παλαιότερων κοινωνικών κρίσεων. Αν οι παραγκουπόλεις χρειάστηκαν ορισμένα χρόνια και ορισμένα παρατημένα στρέμματα γης για να αναπτυχθούν, αυτά στην Αθήνα δεν υπάρχουν. Έτσι οι μετανάστες, αντί να χτίσουν ένα κατάλυμα, οδηγούνται από το ένα σπίτι στο άλλο για να καταλήξουν σιγά σιγά στα στρατόπεδα συγκέντρωσης.

Για αυτή την τελευταία μετάβαση λοιπόν ψηφίζεται ένας νόμος που καθιστά τα σπίτια τρώγλες παράνομα, λόγω του ότι αποτελούν κίνδυνο για την δημόσια υγεία σαν εστίες μόλυνσης. Για την ώρα δεν έχει εφαρμοστεί ευρύτερα, παρά μόνο με έναν θεαματικό τρόπο κατά την προεκλογική περίοδο, οπότε και μια επιχείρηση που στήθηκε στον Άγιο Παντελεήμονα είχε σαν αποτέλεσμα τη σύλληψη 33 μεταναστών που πήγαν για απέλαση και ενός Έλληνα μεσάζοντα που εισέπραττε την ημερήσια ταρίφα. Για την επιχείρηση συνεργάστηκαν η Ελληνική Αστυνομία, το ΣΔΟΕ ο Δήμος Αθηναίων και το ΚΕΕΛΠΝΟ.
Ο πόλεμος αυτός όμως μπαίνει με πολλούς τρόπους στην καθημερινότητα των καταπιεσμένων. Μια άλλη πτυχή της συγκεκριμένης διαχείρισης είναι ένα ναρκωτικό που ονομάζεται σίσα. Είναι ένα φτηνό ναρκωτικό, που μπορεί κάποιος που θα αποκτήσει τις γνώσεις και το κίνητρο του εθισμού να το παρασκευάσει μόνος του από απορρυπαντικό και υγρό μπαταρίας. Η τακτική του χρήση μπορεί να διαλύσει ένα νεαρό σώμα μέσα σε τρεις μήνες. Απ' ότι μαθαίνουμε το συγκεκριμένο ναρκωτικό κάνει θραύση στους έφηβους μετανάστες. Είναι χαρακτηριστικό, το ότι αυτό το ναρκωτικό εμφανίζεται με παραπλήσιες συνταγές παρασκευής και διάφορες παραλλαγές ονόματος σε παραγκουπόλεις σε όλον τον κόσμο. Δε θεωρούμε πως κατά τύχη είχαν παντού την ιδέα να μπλέξουν αυτά τα υλικά και να δοκιμάσουν το αποτέλεσμα. Δεν θα ανακαλύψουμε όμως και μια καταστροφική παγκόσμια συνωμοσία, έτσι γίνονται αυτά τα πράγματα. Εμείς κρατάμε τα σωματικά αποτελέσματα και την πολιτική αποτελεσματικότητα της διάδοσης της χρήσης του και το πικρό συναίσθημα που συνοδεύει τη σκέψη ότι για ορισμένες μερίδες του νέου πληθυσμού, κάτι τέτοιο αποτελεί μια από τις ελάχιστες -για κάποιους ίσως και τη μοναδική- διέξοδο από ένα καθεστώς καθημερινής ολοκληρωτικής βαρβαρότητας.



[1]    Ο εκφυλισμός των πόλεων και το άτυπο προλεταριάτο, Mike Davis, (2004)

[2] Όπως προκύπτει από την έρευνα thechallengeofslums του UNHabitat (2003)

[3]              Στις αγροτικές κοινότητες της Βραζιλίας έχει αναπτυχθεί ένα σύνολο από πρακτικές αυτοκατασκευής, το λεγόμενο mutirao, στις οποίες ολόκληρη η κοινότητα συμμετέχει καθώς προγραμματίζει και εκτελεί σύμφωνα με τις ατομικές δεξιότητες του καθένα και της καθεμιάς στόχους που αποφασίζονται κοινά. Αυτή η πρακτική μεταφέρθηκε, σε διάφορες περιπτώσεις, και στις πόλεις όταν οι κάτοικοι των παραγκουπόλεων ξεκίνησαν να διεκδικούν την εκ νέου στέγασή τους.

[4]    Στίχοι που τραγουδιούνται από το Τάγμα Ειδικών Επίχειρήσεων (BOPE) στο Ρίο κατά τη διάρκεια της εκπαίδευσης.

[5]    Ένα πολυ γνωστό το MTST (Movimento dos Trabajadores sem Teto, κίνημα των εργατών χωρίς στέγη) που δραστηριοποιείται σε Σάο Πάολο, Νορντέστε, Ρίο ντε Τζανέιρο.

Η μάνα του Χίτλερ είναι πάλι έγκυος (του Πολύκαρπου Γεωργιάδη)

«Είναι μεγάλη ασέβεια για την πόλη/ να παρατήσει ικέτες ξένους/ που έχουν στους βωμούς της», Ευριπίδης: “Ηρακλείδαι”

Στην προσπάθειά της ν’ αλλάξει την προεκλογική πολιτική ατζέντα, η σοσιαλ-φιλελεύθερη συμμαχική κυβέρνηση, με τις πλάτες της άκρας δεξιάς και την ανοχή των πασόκων με πολιτικά ΔΗΜ.ΑΡ. (δημοσκοπική αριστερά), έχει εξαπολύσει ένα σύγχρονο κυνήγι μαγισσών εναντίον των οικονομικών μεταναστών και των πολιτικών προσφύγων που ζούνε το μύθο τους στην Ελλάδα…

Οι μετανάστες στοχοποιούνται και δαιμονοποιούνται, με σκοπό την ενεργοποίηση των πλέον οπισθοδρομικών και συντηρητικών αντανακλαστικών της ελληνικής κοινωνίας, εκείνων των αντανακλαστικών δηλαδή που στη θέση του ταξικού μίσους για την οικονομική και πολιτική ελίτ που λεηλατεί τις ζωές μας, τοποθετεί την ψευδή συνείδηση της ξενοφοβίας, του ρατσισμού και του εθνικισμού. Κι έτσι, όχι μονάχα οι γνωστοί φασίστες και οι πάσης φύσεως ελληναράδες, αλλά και απορποσανατολισμένοι προλετάριοι, μέχρι και αρκετοί «νόμιμοι» μετανάστες, συνδιαμορφώνουν το κλίμα εξόντωσης των “λαθρό”-μεταναστών. Χαρακτηριστική είναι η περίπτωση του προέδρου των αλβανών μεταναστών στα Τρίκαλα Β. Ντίμπρα, που σ’ ένα μικροαστικό παραλήρημα ξενοφοβίας (!) αλλά και ασχετοσύνης σχετικά με τα πραγματικά αίτια που γεννούν την ανεργία, δηλώνει:

«Η οικονομική κρίση που περνάει η Eλλάδα, μας έχει επηρεάσει όλους… Χάνουμε μεροκάματα και βρισκόμαστε σε εξαιρετικά δύσκολη θέση. Άνθρωποι που ήρθαμε και εγκατασταθήκαμε στην Ελλάδα, ακολουθήσαμε όλες τις νόμιμες διαδικασίες, στείλαμε τα παιδιά μας στα σχολεία, βρισκόμαστε τώρα στο χείλος του γκρεμού και στα όρια της επιβίωσης… Για τις ελάχιστες δουλειές που υπάρχουν πια, προτιμούν όλοι τους λαθρομετανάστες, κυρίως από Πακιστάν και χώρες της Ασίας και της Αφρικής, οι οποίοι παίρνουν χαμηλά μεροκάματα. Δε μπορεί να συνεχιστεί αυτή η κατάσταση». (tarantula: “η ιστορία επαναλαμβάνεται αλλά η μνήμη είναι κοντή”, Άπατρις τ.17)

Όταν ένας μετανάστης ζητά την απέλαση των “λαθρομεταναστών” και ο “κοινωνικός αυτοματισμός” παίρνει τη θέση της ταξικής αλληλεγγύης, τότε η κοινωνική σύγχυση έρχεται να δημιουργήσει τις φενακισμένες συνειδήσεις και τα μαχαίρια βγαίνουν (κυριολεκτικά και μεταφορικά). Ενδεικτικές αυτής της σύγχυσης είναι και οι δηλώσεις στελέχους της ναζιστικής γκρούπας “Χρυσή Αυγή” σε αστική εφημερίδα, στις οποίες κατηγορεί τους Αλβανούς για οπορτουνισμό, επειδή δεν αποφασίζουν με ποιανού το μέρος είναι!!

Σ’ αυτό το κλίμα, λοιπόν, ο σοσιαλ-φασίστας αμερικανοτσολιάς Μ. Χρυσοχοϊδης ξεκινά εν μέσω προεκλογικής περιόδου πογκρόμ εναντίον των μεταναστών, με “επιχειρήσεις σκούπα” και δημιουργία πάνω από 30 “κέντρων φιλοξενίας”. Και ιδού το θαύμα της εξουσιαστικής οργουελιανής νέο-γλώσσας: πρώτα εμμέσως πλην σαφώς αποκαλείς τους ανθρώπους σκουπίδια κι αφού τους σκουπίσεις τους “φιλοξενείς” στους κάδους απορριμμάτων των στρατοπέδων συγκέντρωσης! Φιλοξενία με σεκιουριτάδες μέσα και ένοπλους μπάτσους έξω! Φιλοξενία με ειδικό συρματόπλεγμα τύπου ΝΑΤΟ, ύψους τριών μέτρων, που εάν κάποιος προσπαθήσει να το διαπεράσει θα διαμελιστεί!

Το πογκρόμ έρχεται να προστεθεί στην ανέγερση ειδικού φράχτη στον Έβρο, για τη δημιουργία της Ελλάδας φρούριο, αλλά και στις “παραδοσιακές” και δοκιμασμένες μεθόδους δικαστικών και εξωδικαστικών λιντσαρισμάτων, από τις νόμιμες ή τις παρακρατικές αρχές: όπου δε φτάνει το γκλόμπ του μπάτσου φτάνει ο σουγιάς του φασίστα…

Ως αντιεξουσιαστές πρέπει να απαντήσουμε σ’ αυτό το ρατσιστικό ντελίριο, όχι με τον αστικό κοσμοπολιτισμό της αριστεράς του κεφαλαίου και τον συνακόλουθο “αντί”-ρατσισμό του θερμοκηπίου, αλλά με τον προλεταριακό διεθνισμό και τον διαρκή κοινωνικό-ταξικό πόλεμο εναντίον του κεφαλαίου και του κράτους του. Όσοι ζούμε στον πραγματικό κόσμο και όχι στα ροζ συννεφάκια του επιφανειακού ανθρωπισμού, δε μπορούμε καθόλου να αγνοούμε την τραγική κατάσταση στις φτωχογειτονιές της Αθήνας και όχι μόνο. Δεν μπορούμε να αγνοούμε το κράτος του φόβου που δημιουργεί η εμφύλια παραβατικότητα, η οποία στρέφεται εναντίον των κατώτερων κοινωνικών στρωμάτων και όχι εναντίον των πλουτοκρατικών παρασίτων. Δε μπορούμε να αγνοήσουμε πως αυτό το αυτοενισχυόμενο σπιράλ φόβου, εξαθλίωσης, παραβατικότητας, φτώχειας και ξενοφοβίας, που προκύπτει από τους πραγματικούς υλικούς όρους ύπαρξης του καπιταλισμού, χρησιμοποιείται από το κεφάλαιο και το κράτος του ως χρήσιμο εργαλείο της ταξικής διαίρεσης και αλληλοφαγώματος. Είδαμε μάλιστα την ιστορία να επαναλαμβάνεται και με τη χρήση εξαθλιωμένων μεταναστών ως απεργοσπαστικό μηχανισμό: όπως τον 19ο αιώνα τα αφεντικά των ΗΠΑ χρησιμοποιούσαν τους μαύρους εργάτες ως απεργοσπάστες με σκοπό τη διέγερση των ρατσιστικών αντανακλαστικών του αμερικάνικου προλεταριάτου, έτσι και το ελληνικό κράτος προσπάθησε να σπάσει την απεργία των εργαζομένων της καθαριότητας με τη χρήση ιδιωτικών συνεργείων, στα οποία εργάζονταν εξαθλιωμένοι και ανασφάλιστοι μετανάστες. Το κεφάλαιο προσπαθεί με κάθε τρόπο να εκμεταλλευτεί τις εσωτερικές αντιφάσεις του προλεταριάτου, τροφοδοτώντας τον “κοινωνικό αυτοματισμό” του ρατσισμού.

Γι αυτό και ο επιφανειακός ανθρωπισμός του αντιρατσισμού είναι τουλάχιστον ανεπαρκής. Ο πραγματικός ανθρωπισμός, έλεγε ο Μάρξ, προϋποθέτει το μίσος για τους εχθρούς της ανθρωπότητας. Βαθύς ανθρωπισμός είναι το ταξικό μίσος εναντίον όλων όσων με την οικονομική και εξω-οικονομική βία, με τη φτώχεια και τους πολέμους, οδηγούν του ανθρώπους στην απόγνωση και την εξαθλίωση, τους εξωθούν στην αυτοταπείνωση και την παραβατικότητα. Και στον ίδιο φαύλο κύκλο, άλλοι άνθρωποι εξωθούνται, λόγω των πραγματικών προβλημάτων που βιώνουν και της άγνοιας τους για τα πραγματικά αίτια αυτών των προβλημάτων, στην ξενοφοβία και την αγκαλιά των ταξικών τους εχθρών (της αστυνομίας ή της ακροδεξιάς φράξιας του κεφαλαίου).

Εδώ ελλοχεύει και ο κίνδυνος ενός αντίστροφου ρατσισμού απ’ τη μεριά μας, που δαιμονοποιεί τσουβαληδόν τους “Έλληνες”, σε μια –απ’ την ανάποδη- εθνική ενότητα δίχως ταξικές διακρίσεις. Η λύση δεν είναι ένα απλό αναποδογύρισμα του ρατσισμού!
Να προτάξουμε την αγωνιστική ενότητα του ελληνικού και μεταναστευτικού προλεταριάτου, να προτάξουμε τον επαναστατικό διεθνισμό των εκμεταλλευομένων και των καταπιεσμένων, να προτάξουμε τον κοινωνικό-ταξικό πόλεμο για το οριστικό ξερίζωμα των συνθηκών που ξεριζώνουν τους ανθρώπους…

Να στείλουμε “μετανάστες” στον αγύριστο τους κεφαλαιοκράτες και να “φιλοξενήσουμε” στα στρατόπεδα τους Χρυσοχοϊδηδες, τους Καρατζαφέρηδες και τους Μιχαλολιάκους! Για να νοιώσουν ότι ένοιωσε ο έγκλειστος στη Woomera μετανάστης: «Έφτασα στην Αυστραλία και ήμουν ευτυχισμένος. Μετά βρέθηκα φυλακισμένος σε ένα στρατόπεδο. Ξέχασα το όνομά μου, τον εαυτό μου, με φώναζαν νούμερο 813…»
Πολύκαρπος Γεωργιάδης, φυλακές Κέρκυρας, 2/4/2012

*η εικόνα είναι από συνάντηση του υ.προ.πο Χρυσοχοϊδη με εκπροσώπους μεταναστευτικών κοινοτήτων. Τώρα, κατά πόσο κάτι τύποι με γραβάτες και κοστούμια εκπροσωπούν όσους οδηγούνται στα στρατόπεδα συγκέντρωσης… Αυτό είναι στην κρίση του καθενός.

Οι φυλακές γκρεμίζονται μονάχα με εξεγέρσεις. – για τους αγώνες των κρατουμένων στην Παγάνη-

Οι εξεγέρσεις και οι απεργίες πείνας είχανε ξεκινήσει από το καλοκαίρι στο στρατόπεδο συγκέντρωσης της Παγανής, στο νησί της Λέσβου. Μετά από το No Border Camp που πραγματοποιήθηκε μέσα στο καλοκαίρι, το ζήτημα των “κέντρων φιλοξενίας”, ανοίχτηκε αρκετά και κέντρισε το ενδιαφέρον πολλών. Η στήριξη επίσης που είχαν οι κρατούμενοι μετανάστες από κομμάτι της τοπικής κοινωνίας ήταν ένα πολύ σημαντικό όπλο για τους αγώνες που έδιναν για την ελευθερία τους.

Continue reading Οι φυλακές γκρεμίζονται μονάχα με εξεγέρσεις. – για τους αγώνες των κρατουμένων στην Παγάνη-

Ο πόλεμος είναι παντού, Ο εχθρός μας είναι εδώ…

Πάτρα. Ένας ενδιάμεσος σταθμός σε ένα μακρύ ταξίδι για τις πύλεςkataylismos-mpoulntoza-kontinoτου πολιτισμού, των ευκαιριών, μιας ‘καλύτερης ζωής’. Τουλάχιστον έτσι πιστεύουν αυτοί που έρχονται από πολύ μακριά για να συναντήσουν τους δυτικούς ‘δημοκρατικούς’ πολιτισμούς.Αφήνοντας πίσω τους ένα πόλεμο για να έρθουν σε έναν άλλο. Για τους μετανάστες ο λόγος, τους αόρατους που το Δεκέμβρη απέκτησαν πρόσωπο, κατεβαίνοντας στο δρόμο και διεκδικώντας τα ελάχιστα από αυτά που τους ανήκουν. Έτσι, στοχοποιήθηκαν από το κράτος και μια αντιμεταναστευτική πολιτική άρχισε να παίρνει σάρκα. Κράτος, παρακρατικοί φασίστες, μπάτσοι, ξενοφοβικοί ρατσιστές και ΜΜΕ άρχισαν να παίζουν το ρόλο τους. Ξυλοδαρμοί, συλλήψεις, απελάσεις, πογκρόμ σε πλατείες και μέρη όπου συχνάζουν μετανάστες και κάψιμο κατειλημμένων κτιρίων στα οποία οι πρόσφυγες βρίσκαν στέγη. Θεαματικά η αποκορύφωση ήρθε με τη κατεδάφιση του καταυλισμού της Πάτρας. Continue reading Ο πόλεμος είναι παντού, Ο εχθρός μας είναι εδώ…

Στρατόπεδα συγκέντρωσης: Η Αναβίωση του φασισμού;

Η ιστορία είναι γνωστή εδώ και χρόνια. Τα βυθισμένα πλοία στο Αιγαίο, τα παλιά, πλην όμως ακόμα ενεργά, στρατιωτικά ναρκοπέδια, οι σφαίρες των συνοριοφυλάκων, τα βασανιστήρια των λιμενόμπατσων. Ένας αδίστακτος πόλεμος εναντίον ανθρώπων που προσπαθούν να περάσουν στο σύγχρονο κόσμο με την επίπλαστη ελπίδα μίας “καλύτερης ζωής”.

17 Ιουνίου 2008 –
Ψήφιση της ντιρεκτίβας του αίσχους.

Βασικές διατάξεις για τα κράτη μέλη της Ε.Ε.
•Δυνατότητα 18μηνης κράτησης μεταναστών που παραβιάζουν τα σύνορα της Ευρώπης
•Δυνατότητα φυλάκισης και απέλασης ακόμα και ατόμων που ανήκουν σε ευπαθείς ομάδες (εγκύων, ηλικιωμένων, ανηλίκων και ανθρώπων που έχουν υποστεί βασανιστήρια).
•Παράκαμψη των δικαστικών αρχών κατά τη διαδικασία χορήγησης πολιτικού ασύλου. Δικαιοδοσία έχουν πλέον οι διοικητικές αρχές, δηλαδή οι μπάτσοι.
•Δυνατότητα απέλασης μεταναστών σε τρίτες χώρες (η Ελλάδα πχ, θα μπορεί να απελάσει έναν Ιρακινό σε Λιβύη ή Τουρκία)

16 Οκτωβρίου 2008-
Επικύρωση του συμφώνου
για τους μετανάστες και για το άσυλο

•Με το νέο σώμα πανευρωπαϊκής διαχείρισης της διαφύλαξης συνόρων Frontex, εκσυγχρονίζεται το οπλοστάσιο “προστασίας” των συνόρων. Υψηλά συστήματα ασφαλείας για τον έλεγχο των συνόρων, ραντάρ, συστήματα παρακολούθησης θάλασσας, γης και αέρα, , νέου τύπου βίζες με βιομετρικά στοιχεία και ηλεκτρονικό φακέλωμα από την ηλικία των 6 ετών, εκπαίδευση και επάνδρωση συνοριοφυλάκων στις χώρες προέλευσης και διέλευσης μεταναστών..
•Απαγόρευση μαζικών νομιμοποιήσεων μεταναστών χωρίς χαρτιά.
•Τυχόν νομιμοποιήσεις να γίνονται με κριτήρια που θα εξυπηρετούν την αγορά εργασίας.
•Αποσυμφόρηση των χωρών υποδοχής μέσα από ένα μηχανισμό κατανομής των αναγνωρισμένων προσφύγων σε ορισμένες χώρες,. Δυνατότητα μετακίνησης αξιωματούχων μεταξύ των κρατών μελών, για λόγους διαχείρισης μαζικής ροής μεταναστών.

•Δυνατότητα δημιουργίας και μεταφοράς στρατοπέδων συγκέντρωσης και σε χώρες εκτός της Ε.Ε

Φέτος το καλοκαίρι το ελληνικό κράτος, ακολουθώντας τους σχεδιασμούς της Ε.Ε.., προχωρά σε “κάθαρση της χώρας”. Αποτελώντας γεωγραφικά και πολιτικά το σύνορο της Ευρώπης, η Ελλάδα λειτουργεί ως δίοδος στην Ευρώπη για τα κύματα μετανάστευσης. Συνεπώς είναι και η χώρα στην οποία πρέπει να παρθούν δραστικά μέτρα για την “καταπολέμηση” τους. Εμφανίζονται σχέδια για την αξιοποίηση παλιών νατοϊκών βάσεων με σκοπό τη δημιουργία στρατοπέδων συγκέντρωσης μεταναστών. Αυξάνεται η αστυνόμευση και πραγματοποιούνται σχέδια για επιχειρήσεις σκούπα σε δημόσιους χώρους, σε σπίτια και σε χώρους εργασίας για τις μαζικές συλλήψεις μεταναστών χωρίς χαρτιά. Τα πολιτικά κόμματα αναδεικνύουν την ουσία τους είτε θριαμβολογώντας για αυτή τη στρατηγική, είτε παρατηρώντας αποχαυνωμένα τις πολιτικές εξελίξεις και τα αποτελέσματα των δημοσκοπήσεων. Η μηντιακή εξουσία σιγοντάρει. Continue reading Στρατόπεδα συγκέντρωσης: Η Αναβίωση του φασισμού;