Bread and Puppet Theater- Η τέχνη δεν είναι επιχείρηση

Το Cheap Art Movement ξεκίνησε το 1982 από το Bread and Puppet Theater ως απάντηση στη συνεχώς [singlepic id=10 w=320 h=240 float=right]αυξανόμενη οικειοποίηση της τέχνης από τις εταιρίες και τους χορηγούς. Με δεδομένο αυτό η τέχνη γίνεται πολιτική.Είτε αυτό της αρέσει είτε όχι.
Το κίνημα για την φθηνή τέχνη (cheap art) προσπαθεί έναν επαναπροσδιορισμό της αξίας της καλλιτεχνικής δραστηριότητας κάνοντας την διαθέσιμη στο ευρύ κοινό. Μέσω των διαδικασιών του προσπαθεί να εμπνεύσει, να παροτρύνει και να ενισχύσει την καλλιτεχνική δραστηριότητα ανεξάρτητα από ακαδημαϊκές και θεσμικές αρχές ή αποδοχές.
Το Bread and Puppet Theater είναι μια απ’ τις παλαιότερες, μη χρηματοδοτούμενες αυτοδιαχειριζόμενες θεατρικές ομάδες της Αμερικής. Το όνομα τους προκύπτει απ’ τη πρακτική της ομάδας να μοιράζεται με το κοινό κάθε παράστασης ψωμί με λάδι και σκόρδο. Προσπάθεια δημιουργίας της έννοιας της κοινότητας και κατάδειξης του πόσο σημαντική είναι η τέχνη για την ανθρώπινη ζωή. Το Bread and Puppet ιδρύθηκε το 1962, στο Lower East Side της Νέας Υόρκης, απ’ τον Peter Schumann. Η ομάδα είναι γνωστή διεθνώς κυρίως στο πεδίο του θεάτρου δρόμου και της τέχνης του performance. Οι παραστάσεις της είναι πολιτικές με χαρακτηριστικό γνώρισμα τις μεγάλες κούκλες φτιαγμένες από papier-mache και χαρτόνι,
μουσική και χορό. Οι παραστάσεις τους πραγματεύονται ζητήματα ανθρωπίνων σχέσεων και ηθικής. Το γενικό τους θέμα είναι η παγκόσμια ειρήνη.Όλες οι παραστάσεις του Bread and Puppet Theater που δημιουργήθηκαν και σχεδιάστηκαν από τον Peter Schumann με τη συμμετοχή της ομάδας αποτελούνται από μουσική, χορό, μέχρι και καστανιέτες. Ιδιαίτερο γνώρισμα τους, κούκλες όλων των ειδών και μάσκες, κουστούμια, ζωγραφιστά κτίρια και τοπία. Όλα αυτά αποπνέουν το εικαστικό ύφος του Schumann στο χορό, τον εξπρεσιονισμό, το black χιούμορ και την απλότητα της κουλτούρας. Εκτός από τις παραστάσεις τους για παιδιά με μαριονέτες και κούκλες χειρός ακολούθησαν και πιο σύνθετα θεατρικά κομμάτια, όπου μουσική, χορός, γλώσσα γίνονταν ισοδύναμα συστατικά. Στις παραστάσεις του συμμετείχαν συχνά παιδιά και μεγάλοι απ’ τη γειτονιά όπου στεγάζονταν ενώ πολλές παραστάσεις γίνονταν και στο δρόμο. Την περίοδο του πολέμου στο Βιετνάμ διοργάνωσε πορείες-παρελάσεις με τη συμμετοχή εκατοντάδων ανθρώπων.

Μέχρι το ‘80 οι κούκλες τους γίνονταν το λάβαρο του ακτιβισμού και του πασιφισμού και το έμβλημα του πολιτικού θεάτρου για την Αμερική. Το 1974 αφού έχουν πάει στο Vermout και εγκαθίστανται σε μια φάρμα στο Glover, βόρεια του Vermout, και μετατρέπουν έναν αχυρώνα 140 χρόνων σε μουσείο για κούκλες-βετεράνους.Μέχρι το 1998 διοργανώνουν ετησίως ανοιχτά φεστιβάλ. Τη δεκαετία του ‘90 τα φεστιβάλ [singlepic id=11 w=320 h=240 float=right]συγκεντρώνουν δεκάδες χιλιάδες κόσμου. Διεθνώς το Bread and Puppet έχει δώσει εντυπωσιακές παραστάσεις με εκατοντάδες συμμετέχοντες, αφιερωμένες σε κοινωνικά, πολιτικά και οικολογικά ζητήματα αλλά και σε δοκιμασίες της καθημερινότητας. Με συνεχή παρουσία στο δρόμο προασπίζονται τις πολιτικές τους επιλογές είτε σε πορείες κάνοντας θέατρο δρόμου στοχεύοντας ενάντια στον πόλεμο και τη μανία του καπιταλισμού.

Στη διάρκεια των χρόνων έχουν στηρίξει τους Σαντινίστας το ‘79, τους Ζαπατίστας το ‘94 αλλά και την οργάνωση MOVE για τα δικαιώματα των μαύρων. Έχουν εναντιωθεί στη στρατιωτική θητεία, στα σχέδια των ΗΠΑ και στις πολιτικές του Διεθνούς Εμπορίου. Το 2000, στο Εθνικό Συμβούλιο των Ρεπουμπλικανών συλλαμβάνονται 79 εθελοντές του Bread and Puppet και το σύστημα μιλάει για μαριονέτες τρομοκράτες. Το 2001, τις μέρες του Halloween Parade προγραμματίζουν παραστάσεις διαμαρτυρόμενοι για τον πόλεμο στο Αφγανιστάν. Τους πρόλαβε το χτύπημα των δίδυμων πύργων και η λασπολογία των καθεστωτικών μέσων περί τρομοκρατίας. Το 2007 ο Schumann εκθέτει σειρά έργων του εμπνευσμένα απ’ το διάστημα που πέρασε στη Παλαιστίνη, όπου παραλληλίζει το ολοκαύτωμα των Εβραίων με την Ισραηλινο-Παλαιστινιακή ‘διένεξη’ στο μεσανατολικό. Τα μέσα και ο τύπος πάλι απέναντι τους με κατηγορίες περί αντισημιτισμού.

Το Bread and Puppet Theater συνεχίζει την πορεία-παρουσία του στη Ν.Υόρκη και το Vermout προσπαθώντας και αποδεικνύοντας πως η τέχνη μπορεί και οφείλει να πολεμά ενάντια στην ηλιθιότητα του συστήματος. Ομάδες όπως το Bread and Puppet αναδεικνύουν και προάγουν ένα είδος “τέχνης” έξω από τις νόρμες που το σύστημα κυριαρχίας και τα καθεστωτικά μέσα επιβάλλουν μέσω των προτύπων.

Η τέχνη δεν είναι επιχείρηση ούτε ιδιοκτησία κάποιων. Σ’ αυτή δε χωράνε αυθεντίες, παρθενογενέσεις, ειδήμονες, στερεότυπα. Χωράει μόνο το συναίσθημα, η αυθόρμητη έκφραση, το πάθος, η δημιουργία και η συλλογική προσπάθεια. Στη χαοτική μανία αποτύπωσης και καθοδήγησης της τέχνης (σ’ όλες της τις μορφές) από εταιρίες, ιδιώτες, ειδικούς και κάθε άλλο μέσο που προσπαθεί να επιβάλλει την υποκουλτούρα της αγοράς, του κέρδους και της αδράνειας, αντιτιθέμεθα και προτάσσουμε τη συλλογική προσπάθεια και δημιουργία για μια “τέχνη” που θα εκφράζει και θα χωρά τον καθένα και όλους μας σύμφωνα με τις δικές μας ανάγκες και επιθυμίες. Μια “τέχνη” που θα ‘χει ως στόχο τη ζωή, τον άνθρωπο και την εξέλιξη.Μια τέχνη με στόχο την κοινωνική απελευθέρωση απ’ τα δεσμά της κυριαρχίας.